فوتبال7 | زمانی که تاد بولی، مالکیت چلسی را از آبراموویچ تحویل گرفت، نه یکی از بهترین باشگاه‌های لیگ برتر، بلکه یکی از پنج تیم برتر دنیا در آن مقطع را تحویل گرفت. در دو سال منتهی به این تغییر مالکیت، چلسی دو بار به فینال جام حذفی راه یافته بود و هر دو فصل نیز سهمیه لیگ قهرمانان اروپا را کسب کرده بود. فصل پیش از آن نیز (21-2020) قهرمان لیگ قهرمانان شده بودند. البته که آن‌ها در حد و اندازه‌های لیورپول و منچسترسیتی در انگلیس، یا رئال‌مادرید و بایرن‌مونیخ در اروپا نبودند، اما می‌توانند ادعا کنند که تا قبل از حضور بولی، پس ازین باشگاه‌ها، برترین باشگاه دنیا بوده‌اند.

با تکیه زدن تاد بولی بر صندلی مدیریت باشگاه، سیاست نقل‌انتقالاتی باشگاه تبدیل به یک سیرک شد که محوریت آن، بستن قراردادهای طولانی‌مدت عمدتاً 7 ساله و هزینه‌کرد 1 میلیارد پوند برای انتقال 28 بازیکن جدید بود. و جالب اینکه تمامی این‌ها در عرض 18 ماه اتفاق افتاد. پس از این سرمایه‌گذاری هنگفت برای یکی از تیم‌های برتر دنیا، در فصل پیش لیگ برتر، چلسی در رتبه دوازدهم جا خشک کرد و در فصل جاری نیز در رده یازدهم جدول ایستاده است.

البته چلسی درین فصل به فینال جام اتحادیه رسید و در رقابت‌های جام حذفی نیز همچنان زنده است، اما قطعاً سقف آرزوهای بولی و گروه مالکیت چلسی، چنین دستاوردهایی نبود، البته اگر بتوان با این همه هزینه‌کرد، نام دستاورد را بر آن‌ها گذاشت.

هزینه‌های چلسی در بازار نقل‌انتقالات چقدر بوده و چگونه تأمین شده است؟

طبق اطلاعات پایگاه ترنسفرمارکت، از تابستان 2022، چلسی 1. 1 میلیارد پوند برای خرید بازیکنان جدید خرج کرده است و بخشی ازین مبالغ صرف آزادسازی بند فسخ برخی از این بازیکنان شده است. برای درک عظمت این رقم، می‌توانید آن را به سکه‌های پِنی تبدیل کنید. اگر این پنی‌ها را روی هم بچینید، کوهی 150 برابر اورست در روبروی شما قد می‌کشد. راه دیگری هم برای درک عظمت آن وجود دارد: در بین باشگاه‌های فوتبالی، به‌جز پاری سن‌ژرمن، چلسی 2 برابر دیگر باشگاه‌ها خرج کرده است! این در حالیست که ما بازیکنان قرضی مانند ژوائو فلیکس را نیز ازین لیست حذف کرده‌ایم.

میانگین سنی 28 خرید چلسی، 5. 21 سال و میانگین هزینه انتقال آن‌ها، 9. 38 میلیون پوند است. این مبلغ صرف خرید 3 دروازه‌بان، 7 مدافع، 7 هافبک و 11 مهاجم شده است که 11 نفر آن‌ها انگلیسی و بقیه از سایر کشورها بودند. اگر بخواهیم وضعیت فعلی این خریدها را به‌صورت توصیفی بیان کنیم، می‌توانیم آن‌ها را به 5 دسته تقسیم کنیم:

1) هنوز زود است که درباره آن‌ها قضاوت کنیم.

2) تعریفی ندارند.

3) خریدهای بدی که اصلاً نباید خریداری می‌شدند.

4) بازیکنانی با قرارداد گران‌قیمت که نمایش خوبی دارند، اما نه در حد مبلغ هزینه‌شده.

5) یک خرید واقعاً خوب !

در ادامه مقاله، می‌خواهیم هر کدام ازین 5 دسته را با دقت بیشتری بررسی کنیم.

دسته اول: برای قضاوت زود است

از بین 28 خرید مالکان جدید آبی‌های لندن، 10 نفر آن‌ها، کمتر از %10 دقایق لیگ برتر را بازی کرده‌اند. دو نفر ازین 10 نفر، در سن 17 سالگی از آکادمی‌های اورتون و ساوتهمپتون، به چلسی پیوسته‌اند و مستقیماً راهی تیم زیر 21 ساله‌های چلسی شدند.

چهار نفرشان نیز به سایر تیم‌ها قرض داده شده‌اند، از جمله آنجلو و آندری سانتوس 18 ساله که از واسکودوگامای برزیل، به چلسی منتقل شده و سپس به استراسبورگ فرانسه قرض داده شدند که دیگر تیم متعلق به مالکان چلسی است.

از جمع 4 نفر باقیمانده، دیوید واشینگتن 18 ساله، پس از ناکامی باشگاه در انتقال قرضی او، در چلسی ماندگار شد. کاسادی که از اینتر خریداری شده بود، در نیم‌فصل اول به لسترسیتی قرض داده شد، اما در ماه ژانویه، به چلسی برگشت. مشهورترین نفر این جمع، احتمالاً رومئو لاویای 19 ساله است که از ساوتهمپتون منتقل شد و به‌خاطر بحران مصدومیت، کمتر فرصت بازی برای او پیش آمده. چوکوئه‌مکا 18 ساله نیز که با 18 میلیون پوند از استون‌ویلا خریداری شده بود، پس از اینکه در 2 بازی ابتدایی فصل در ترکیب اصلی حضور یافت، مصدوم شد.

این بازیکنان هنوز جوان هستند و با سال‌های بلوغ فوتبال خود، فاصله زیادی دارند. اما همان‌طور که از مصدومیت لاویا و چوکوئه‌مکا، یا از بی‌ثباتی فوفانای قرض داده‌شده، مشخص است، سرنوشت فوتبالی بازیکنان جوان با عدم‌قطعیت‌ها و اتفاقات ناخواسته زیادی مواجه است.

بهرحال تا به امروز، تاد بولی و سایر مالکان چلسی، فقط 7. 167 میلیون پوند را صرف خرید 10 بازیکنی کرده‌اند که روی هم رفته، فقط 2 بازی لیگ برتر (چوکوئه‌مکا) را در ترکیب اصلی بازی کرده‌اند. و این در حالیست که دو تیم اینترمیلان و بایرلورکوزن، ظرف همین مدت، با مبلغی بسیار کمتر ازین، بازیکنانی را خریداری کرده‌اند که باعث سلطه آن‌ها بر سری آ و بوندس‌لیگا شده‌اند !

دسته دوم: معمولی و بدون چشم‌انداز پیشرفت

هر بار که انتقالی صورت می‌گیرد، ما ناظران بیرونی بر حسب معیارهایی چون هزینه، سن بازیکن، آمادگی او، ارزش او در بین سایر بازیکنان هم‌پُست و یا سایر معیارهای مشابه، به قضاوت در مورد آن انتقال می‌نشینیم. اما تا زمانی که آن بازیکن در عمل برای تیم جدیدش به میدان نرود، هیچ چیز مشخص نیست و این قضاوت فقط در حد یک نتیجه‌گیری نظری باقی می‌ماند. با هر بازی اطلاعات جدیدی در مورد آن بازیکن دستگیرمان می‌شود.

بنابراین این دسته را به بازیکنانی اختصاص داده‌ایم که پس از حضور در چلسی، فقط بازخورد منفی از بازی آن‌ها دریافت کرده‌ایم. از 5 بازیکنی که ما در این دسته قرار داده‌ایم، اوگو چوکوو، انکونکو و مادوئکه، به‌ندرت در زمین دیده شده‌اند و به‌ترتیب در 1. 12 ، 2. 14 و %5. 15 دقایق بازی‌های چلسی حضور داشته‌اند. شاید روزی فرا برسد که این بازیکنان در حد مبلغی که برایشان هزینه شده، برای پیراهن چلسی بدرخشند، اما اگر ملاک بازی‌های فعلی باشد، به‌سختی می‌توان چنین آینده‌ای را برای آن‌ها متصور شد.

بادیاشیل هنوز جوان است، به‌ویژه برای پُستی چون دفاع وسط که تجربه بالایی را می‌طلبد، اما او امسال و پارسال، در حدود %25 از دقایق بازی‌ها حضور داشته است. سن پتروویچ نیز هنوز برای قضاوت در مورد یک دروازه‌بان، پایین است، اما در ویژگی مهار شوت که اصلی‌ترین ویژگی در ارزیابی دروازه‌بانان است، پتروویچ در ام‌ال‌اس، جزو دروازه‌بانان برتر بود، در حالی‌که در چلسی، بسیار ضعیف عمل کرده است. از حیث دریافت تعداد گل‌های موردانتظار نیز فقط از دو دروازه‌بان، گلر پالاس و گلر ناتینگهام، بهتر بوده ! شاید چیزی تغییر کرده که عملکرد وی تا این حد افت کرده، شاید آب‌وهوای بهتر بوستون نسبت به لندن و شاید هم آزمون سخت‌تر لیگ برتر انگلیس با شوت‌های مهیب‌ترش!

ازین جمع پنج نفره، شاید یک یا دو نفر در هفته‌ها، ماه‌ها یا سال‌های آتی، طعم موفقیت را در چلسی بچشند، اما در حال‌حاضر نتوانسته‌اند انتظارات را از خرید خود برآورده سازند. این دسته 5 نفره تقریباً بی‌خاصیت نیز 174 میلیون پوند برای چلسی آب خورده که با احتساب دسته اول، صورت‌حساب تاد بولی تا اینجا می‌شود: 342 میلیون پوند ناقابل !

دسته سوم: خریدهای بدی که بد باقی ماندند

گاهی‌اوقات، خریدهای بد، خوب از آب در می‌آیند: گاهی برای یک بازیکن جوان با کارنامه نامعلوم، مبلغ گزافی پرداخت می‌کنید و او بر خلاف انتظار، به یک فوق‌ستاره تبدیل می‌شود تا خروجی‌هایی که تولید می‌کند، بر هزینه‌ای که مصرف شده، پیشی بگیرد. یا گاهی یک بازیکن باسابقه‌تر، در سنین بالا اوج می‌گیرد.

اما عکس این قضیه نیز صادق است، یعنی خریدهای خوبی که بد از آب در می‌آیند، نمونه آن‌ها نبی کیتا و جیدون سانچو که با توجه به کیفیت و سنشان، با مبلغی قابل‌قبول از بوندس‌لیگا به لیگ برتر منتقل شدند، اما در لیورپول و منچستریونایتد ناکام بودند.

اما این بخش به دسته سوم اختصاص دارد، خریدهایی که بد بودند و بد باقی ماندند!

ابتدا با دو خریدی آغاز می‌کنیم که دیگر در چلسی حضور ندارند: پیر امریک اوبامیانگ که در سن 33 سالگی از بارسلونا خریداری شد و کالیدو کولیبالی که در 31 سالگی، از ناپولی به چلسی آمد.

نزول اوبامیانگ از یکی دو سال قبل آغاز شده بود و آرتتا که به‌خوبی این موضوع را تشخیص داد بود، در اقدامی هوشمندانه، او را به چلسی فروخت، یا به‌زبان عامیانه، بهتر است بگوییم یک مهره سوخته را به یک مدیر ناآشنا به فوتبال به نام تاد بولی، قالب کرد! کولیبالی نیز گرچه مدافع درخشانی بود، اما هر چه داشت را برای ناپولی گذاشته بود و زمانی به چلسی منتقل شد که نه انگیزه چندانی برای درخشش داشت و نه سن او برای درخش به‌عنوان یک مدافع، به‌ویژه در لیگ برتر، مناسب بود. به همین سادگی 50 میلیون پوند، برای خرید 2 بازیکن پا به سن گذاشته، دور ریخته شد!

پس از یک فصل تقریباً قابل‌قبول در برایتون- 3000 دقیقه بازی، اما تنها یک پاس گل از یک مدافع کناری- مارک کوکوریا، بازیکن سابق آکادمی بارسلونا، در سن 24 سالگی با 65 میلیون پوند به جمع آبی‌های لندن اضافه شد. کوکوریا نه یک دفاع وسط مقتدر بود و نه یک دفاع کناری هجومی. او در بهترین حالت، نهمین یا دهمین نفر یک مربی برای انتخاب ترکیب بود. اما چلسی در یک اقدام تعجب‌برانگیز که همچنان یک علامت سؤال بزرگ جلو آن است، مبلغی را برای خرید او روی میز مذاکره گذاشت که همگان گمان کردند در حال خرید یکی از ستارگان آینده است. کوکوریا از زمان پیوستن به باشگاه، جمعاً %9. 41 از دقایق بازی‌ها را زیر نظر مربیان متفاوت بازی کرده است.

دیگر خرید چلسی از برایتون نیز در زمان خود، عجیب به نظر می‌رسید. چرا چلسی باید نزدیک به 30 میلیون پوند را صرف خرید رابرت سانچزی کند که مهار شوت‌های او حتی در یک فصل لیگ برتر نیز از حد میانگین فراتر نرفته و پیش از انتقال به چلسی نیز نیمکت‌نشین برایتون بود؟! این دروازه‌بان، دوسوم بازی‌های این فصل چلسی را در ترکیب اصلی آغاز کرده، اما از اوایل دسامبر، به نیمکت دوخته شد تا پتروویچ جای او را بگیرد!

و اما وسلی فوفانای 21 ساله که با 80 میلیون پوند خریداری شد، دفاع وسطی که تازه یک فصل بود در لیگ برتر به دفاع ثابت تبدیل شده بود و فصل پیش از انتقال به چلسی نیز به‌علت مصدومیت، فقط در 7 بازی به میدان رفته بود. علی‌رغم این حجم از عدم‌قطعیت در مورد وضعیت سلامت و سابقه حرفه‌ای این بازیکن، چلسی فوفانا را به یکی از گرانترین مدافعان تاریخ فوتبال بدل ساخت ! فوفانا از زمان پیوستن به چلسی، به علت مصدومیت‌های متعدد و بلندمدت، فقط در 15 بازی لیگ برتر نقش‌آفرینی کرده است.

و نفر آخر این دسته، میخاییلو مودریک است. معامله این جوان سریع و آینده‌دار اوکراینی، در ظاهر معامله مطمئنی به نظر می‌رسید، اما مسأله اینست که اینگونه خریدها معمولاً توسط باشگاه‌هایی چون برایتون یا ناپولی انجام می‌شوند که به سراغ بازیکنان کم‌هزینه از لیگ‌های سطح پایینتری مانند لیگ اوکراین می‌روند، نه با مبلغی که چلسی برای خرید مودریک هزینه کرد! شاید چلسی با ذهنیت خرید ویلیان، بازیکن سابق خود این تیم، یا فرناندینیو، بازیکن سابق سیتی، به سراغ مودریک رفت، دو بازیکنی که مانند مودریک از شاختار دونتسک به لیگ برتر منتقل شده بودند و خریدهای نسبتاً خوبی بودند. اما این دو بازیکن زمانی خریداری شده بودند که لیگ اوکراین به‌خاطر جنگ افت نکرده بود و پر از ستاره‌های خارجی بود. با همین اشتباه محاسباتی، چلسی در پنجره زمستانی فصل پیش با 70 میلیون پوند به سراغ مودریک رفت و او را به یکی از 50 بازیکنی که بالاترین دستمزد را دارند، بدل ساخت (مجموع مبلغی که منچسترسیتی برای رودری و لیورپول برای آلیسون پرداخت کردند!)

در یک سال‌ونیمی که از حضور مودریک در چلسی می‌گذرد، سردرگمی ناشی از انتقال از یک لیگ متوسط به یک لیگ حرفه‌ای، هنوز در حرکات و رفتار او به چشم می‌خورد. در فاز هجومی، جز دوندگی‌های بی‌امان و بعضاً بی‌هدف، چیزی از او ندیده‌ایم که در حد مبلغ انتقالش باشد و در بازی‌های این فصل، در کمتر از %40 دقایق حضور یافته است.

دسته چهارم: بازیکنان خوب اما گران‌قیمت

چلسی با انتقال فرناندز و کایسدو، در حقیقت گرانترین هافبک‌های تاریخ فوتبال را خریداری کرد. انزوی 23 ساله با 121 میلیون پوند از بنفیکا خریداری شد، یعنی 16 میلیون پوند بیشتر از مبلغی که در تاریخ فوتبال برای خرید یک هافبک هزینه شده بود. پس از آن نیز با مبلغ سرسام‌آور 116 میلیون پوند، به سراغ مویس کایسدو رفت.

درست است که هافبک‌ها قلب تپنده یک تیم فوتبال هستند، اما چون بر خلاف مدافعان یا مهاجمان، تأثیر مستقیمی بر گل‌های خورده یا زده ندارند، معمولاً چنین هزینه‌هایی برای آن‌ها غیرمنطقی به نظر می‌رسد، مگر اینکه از آن دسته هافبک‌های گلزن باشند. این منطق شاید کامل نباشد، اما منطق رایج در بازار است.

دکلان رایس نیز با مبلغی گزاف درین فصل راهی آرسنال شد، اما وقتی او را با فرناندز و کایسدو مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم که دقیقاً نقطه تمایز آرسنال با فصل پیش بوده و به قول انگلیسی‌ها game-changer توپچی‌ها درین فصل بوده. دکلان مثل یک لنگر محکم در جلو مدافعان آرسنال است و به‌لطف اطمینان‌خاطر دفاعی که به 5 بازیکن هجومی جلو خود می‌بخشد، آن‌ها با خیال راحت‌تری حملات را طرح‌ریزی می‌کنند. این عملکرد رایس شاید مثل عملکرد یک مهاجم در آمار فردی به چشم نیاید، اما بهبود عملکرد تیمی آرسنال، مدیون مهارت‌های دفاعی اوست.

در نقطه مقابل، کایسدو و فرناندز که در کنار هم بازی می‌کنند، اگرچه خوب بوده‌اند و برای مثال فرناندز یکی از بهترین بازیکنان لیگ برتر در زمینه ارسال پاس‌های رو به جلو است و کایسدو نیز آمار خوبی در زمینه توپ‌ربایی و قطع توپ دارد، اما اثرگذاری مجموع آن‌ها از اثرگذاری رایس تک‌نفره کمتر بوده، نشان به آن نشان که این بازیکنان در سه‌چهارم دقایق بازی‌ها حضور داشته‌اند، اما چلسی اکنون در رده دهم جدول به سر می‌برد ! بنابراین پرسش اساسی اینست که : آیا این بازیکنان به اندازه قیمتشان اثرگذار بوده‌اند یا نه؟

آنچه در مورد این دو هافبک گفتیم، دقیقاً در مورد استرلینگ نیز صدق می‌کند. استرلینگ 27 ساله در زمان خرید از سیتی، یکی از پخته‌ترین و بهترین مهاجمان انگلیس و لیگ برتر به نظر می‌رسید، اما کاهش متوالی امید به گلزنی او در طول 90 دقیقه، نشان می‌دهد که ارزش او احتمالاً در حد 56 میلیون پوند نبوده است ( xG استرلینگ = 72. 0 در منچسترسیتی، 51. 0 در فصل پیش و 47. 0 در فصل جاری).

دسته پنجم : خریدهای واقعاً خوب

در دنیای امروز و اقتصاد پرتلاطم و متورم آن، تیمی در زمین مسابقه برنده می‌شود که پیش از آن، در بازار نقل‌انتقالات برنده شده باشد، یعنی با کمترین هزینه بیشترین خرید سودآور را به خدمت گرفته باشد، دقیقاً عکس چیزی که از چلسی در 2 سال گذشته شاهد بوده‌ایم و از 28 خرید پرهزینه و پر سروصدای آن‌ها، تنها 4 نفر در دسته «ارزشمندها» قرار می‌گیرند.

در پی مصدومیت‌های متعدد ریس جیمز، چلسی به یک دفاع راست نیاز داشت که جای خالی او را پر کند و مالو گاستو 19 ساله از لیون، دقیقاً همان هدفی را که مدیران چلسی به دنبال آن بودند، برآورده کرد. شایستگی او باعث شده که در بیش از نیمی از دقایق این فصل حضور داشته باشد. هم‌چنین آن‌ها به دنبال خرید یک دفاع وسط جوان و آماده بودند که عنصر جوانی او مکملی برای تجربه تیاگو سیلوا در قلب دفاع باشد. بنابراین با 45 میلیون پوند، اکسل دیساسی 25 ساله از موناکو را هدف گرفتند، بازیکنی که %91 دقایق این فصل را بازی کرده است، بیش از هر بازیکن دیگر چلسی.

شاید برای فصل بعد، سران چلسی به فکر خرید یک مهاجم ستاره نیز باشند، اما بهتر است کمی دست نگه دارند، به‌خصوص با توجه به سابقه خریدهای آن‌ها که از اول این مقاله، بارها به آن اشاره شد! نیکلاس جکسون 22 ساله که با 37 میلیون پوند از ویارئال خریداری شده، هفت گل به ثمر رسانده و امید گلزنی او در 90 دقیقه بدون احتساب پنالتی‌ها (کیفیت شوت‌ها به سمت چارچوب)، 3. 11 است. 7 گل برای یک مهاجم شاید کافی به نظر نرسد، اما با توجه به جوانی جکسون و نمایش فوق‌العاده او در سایر جنبه‌های بازی از قبیل پرسینگ، پاسکاری ترکیبی و قدرت حمل توپ، می‌توان از کنار آن گذشت. از نظر شوت‌های باکیفیت و پاس‌های خطرناک مهاجمان، جکسون پس از هالند، صلاح و نونیز، در جایگاه چهارم قرار دارد و اگر به نرخ فعلی خود ادامه دهد- 55. 0 گل و پاس گل در 90 دقیقه- به جرأت می‌توان گفت که هزینه انتقال او باید 3 برابر چیزی باشد که چلسی برای او پرداخت کرده.

و اما در آخرین سطور این مقاله، می‌رسیم به گل سرسبد خریدهای تاد بولی: کول پالمر. هنوز مشخص نیست که پُست مناسب برای پالمر دقیقاً چیست. به‌علاوه پنج گل او از روی نقطه پنالتی، کمی تردید در مورد کیفیت او ایجاد می‌کند. اما جوان 21 ساله که با 47 میلیون پوند از سیتی خریداری شده، ظاهراً یکی از بهترین پاسورهای حال‌حاضر لیگ برتر است و از نظر کیفیت شوت و پاس‌های خطرناک، در بین بازیکنانی که حداقل 1500 دقیقه بازی کرده‌اند، جزو 10 نفر اول است.

نتیجه‌گیری پایانی

علی‌رغم نمایش نویدبخش پالمر و جکسون و استحکام فراهم‌شده در خط هافبک توسط فرناندز و کایسدو، تصورات تاد بولی و مالکان چلسی از خریدهایشان، با واقعیت این خریدها، از آسمان تا زمین فاصله دارد. طبق جدول فعلی ، چلسی حداقل از 9 تیم لیگ بهتر است و در رده یازدهم قرار دارد، اما قطعاً این آن چیزی نیست که سران چلسی روی آن برنامه‌ریزی کرده باشند! هدف آن‌ها این بود که یکی از برترین تیم‌ها دنیا را باز هم به تیم بهتری تبدیل کنند و در همین راستا ترکیب را کاملاً دگرگون کردند. چلسی اکنون با میانگین سنی 1. 25، جوانترین تیم لیگ است و بغیر از تیاگو سیلوای 39 ساله که فصل جاری بیش از 1000 دقیقه بازی کرده، تمامی بازیکنان متعلق به «دوره پسابولی» هستند ! بنابراین هواداران چلسی به ناگاه با یک تیم کاملاً متفاوت مواجه شدند، اما سؤال اینجاست که: آیا هر تغییری، لزوماً نتیجه بهتری در پی دارد؟

🚨🚨این مطالب را هم بخوانید:

🔹تن‌هاخ، بازنده بازی‌های بزرگ: بررسی دلایل ناکامی دوباره تن‌هاخ در دربی منچستر

🔹منچستر سیتی ۳ – منچستر یونایتد ۱؛ سیتیزن‌ها در دربی باخت نمی‌دهند!

🔹پیشخوان فوتبال7: بررسی بازی‌های مهم هفتگی اروپا، از دربی منچستر تا جدال ناپل

🔹سیمونه اینزاگی، آقای معمولی اینتری‌ها؛ نگاهی به انقلاب اینزاگی در اینترمیلان

🔹به مناسبت آتش بازی هالند مقابل لوتون؛ مروری بر معروف‌ترین پوکر‌های ستارگان فوتبال