به بهانه بازی امشب یونان-انگلیس در لیگ ملتهای اروپا که از ساعت 23:15 برگزار میشود، قصد داریم یک تاریخچه جالب را مرور کنیم. همراه فوتبال7 باشید تا در یکی از جامعترین مقالاتی که تا امروز در وبسایت فوتبال7 نوشته شده، مهمترین و خاطرهانگیزترین بازیهای تیم ملی انگلیس در قرن 21 را با هم بررسی کنیم. با این توضیح که این مقاله برخی شکستهای مهم تیم ملی انگلیس را نیز شامل میشود.
بازیهای تیم ملی انگلیس در تورنمنتهای رسمی گاهی بسیار پرحادثه و جذابند، گاهی بسیار کسلکننده و خوابآور و گاهی هم بسیار غیرمنتظره پیش میروند. به جرأت میتوان گفت که بازیهای ملی انگلیس جزو پیشبینیناپذیرترین بازیهای فوتبالی هستند. به همین بهانه در ادامه نگاهی خواهیم داشت به اتفاقات جالبی که در طول قرن 21 در بازیهای تیم ملی انگلیس اتفاق افتاده. 25 بازی مهم را برای شما انتخاب کردهایم که یا با دستاورد تیمی همراه بوده یا با دستاورد مهم فردی برای یکی از بازیکنان انگلیس، مثلاً رکورد گلهای فردی.
در جامجهانی 2006 که انگلیسیها به دنبال درخشش «نسل طلایی» خود بودند، در بازی دوم مرحله گروهی، کار مقابل تیم گمنام «ترینیداد و توباگو» گره خورده بود. ترینیداد و توباگو برای نخستین بار از منطقه کونکاکاف (آمریکای شمالی و مرکزی) به جامجهانی راه یافته بود و پس از آن هم دیگر رنگ جامجهانی را ندید! پیتر کراوچ در دقیقه 83 بالاخره قفل دروازه را باز کرد. در ادامه جرارد نیز 1 گل زد تا انگلیس 2-0 پیروز شود. اما خاطره این بازی در ذهن هواداران انگلیس، شادی گل خاص پیتر کراوچ است. پیتر کراوچ مهاجم قدبلند انگلیسی که فیزیک غیرمعمولی داشت پس از گل مهم خود مقابل ترینیداد و توباگو، ادای یک رُبات را در کنار زمین درآورد و یک رقص رباتیکی انجام داد. هواداران انگلیس نیز در ورزشگاه نورنبرگ و در مسیر بازگشت به خانه، این شادی خاص را تقلید کردند. البته انگلیس در 1/4 نهایی، در ضربات پنالتی از پرتغال شکست خورد و گل کراوچ تأثیری در پیشروی آن نسل طلایی نداشت.
یک سال پیش از جامجهانی 2006، انگلیس در کشور سوییس و در قالب دیداری دوستانه به مصاف آرژانتین رفت. بهخاطر سابقه بازیهای دو تیم در سالهای منتهی به 2005، این دیدار با اینکه دوستانه بود، از حساسیت خاصی برخوردار بود. اوون در جامجهانی 1998 با گلزنی به انگلیس خود را به دنیای فوتبال معرفی کرد. در 2002، با گرفتن یک پنالتی جنجالی که بکام تبدیل به گل کرد، باز هم مقابل آرژانتین خبرساز شد. در سال 2005، اوون یک بار دیگر و این بار برای تکمیل 3گانه دستاوردهای فردی خود مقابل آرژانتین به میدان آمد. وین رونی گل اول بازی توسط کرسپو را خنثی کرد اما در ادامه والتر ساموئل برتری را به آرژانتین برگرداند. در این دیدار دوستانه در سال 2005 که در ورزشگاه ژنو سوییس برگزار شد، در دقیقه 87 اوون با یکی از ضربات سر نادر در دوران فوتبالش، بازی را به تساوی 2-2 کشاند و دقایقی بعد نیز گل سوم بازی را زد. دبل اوون، هتتریک خاطرات او مقابل آرژانتین و هتتریک ناکامی آلبیسلسلته در پیروزی بر سهشیرها (به استثنای پنالتیها) در دوران حضور اوون را تکمیل کرد. تا لحظه نگارش این مقاله (24 آذر 1403)، این آخرین دیدار دو تیم (رسمی و دوستانه) بوده.
در مقدماتی یورو 2008، فوتبال انگلیس شبی ننگین را در ومبلی پشت سر گذاشت. انگلیس با شکست 3-2 از کرواسی، از صعود به یورو 2008 باز ماند تا «استیو مککلارن» سرمربی وقت تیم به بهانه باران در ومبلی، زیر چتر خود پناه بگیرد! اما خاصیت فوتبال همیشه اینست که دیر یا زود فرصت انتقام را فراهم میکند. برای انگلیس این فرصت خیلی زود فراهم شد. 10 ماه بعد دو تیم در مرحله گروهی مقدماتی جامجهانی 2010 به هم خوردند. این بار مربی انگلیس فابیو کاپلوی بزرگ بود. از قضا دیدار رفت در زاگرب برگزار شد. والکات 19 ساله، هتتریک کرد تا انگلیس با پیروزی 4-1 در خاک کرواسی، به بهترین شکل انتقام بگیرد. انتقامهای انگلیسیها معروف است به «چند برابر بودن». برای همین در بازی برگشت در ومبلی نیز 5-1 کرواسی را در هم کوبیدند. تیم کاپلو با کسب 9 پیروزی از 10 بازی مقدماتی، قاطعانه به جامجهانی 2010 صعود کرد. کرواسی هم سوم شد و صعود نکرد!
در جامجهانی 2002 ژاپن و کره، انگلیس پس از 12 سال موفق شد با یک بازی خاطرهانگیز به 1/4 جامجهانی صعود کند. انگلیس در همان نیمه اول توسط ریو فردیناند، اوون و امیل هسکی 3 گل زد تا نیمه دوم را بیشتر استراحت کند و در فکر بازی 1/4 با برزیل باشد! این نمایش عالی یک نیمهای باعث شد تا پیروزی 3-0 بر دانمارک در 1/8 نهایی جامجهانی 2002، یکی از راحتترین دیدارهای انگلیس در مراحل حذفی جامهای جهانی باشد.
بعضی مردم معتقدند که مسابقات مقدماتی برای تورنمنتها، باید یک مسابقات پیشمقدماتی هم داشته باشد تا تیمهای ضعیفتر باعث رقم خوردن بازیهای یکطرفه و مسخره نشوند! اما نتایجی که در این بازیها رقم میخورد، گاهی دستاوردهای جالبی دارد. انگلیس با شکست 10-0 سن مارینو، یک صعود خاص و مقتدرانه به جامجهانی 2022 داشت و یک شب خاص هم برای هری کین رقم خورد. هری کین با پوکر درین دیدار، با گری لینهکر برابر شد و به رده 3 ام گلزنان برتر تاریخ انگلیس صعود کرد. تنها کار مهم بازیکنان سنمارینو در این دیدار، زدن 1 گل به خودی بود! پس از پیروزی 10-0 مقابل آمریکا در سال 1964، این پیروزی 10-0 مقابل سنمارینو در مقدماتی جامجهانی 2022 بزرگترین پیروزی تاریخ فوتبال انگلیس تا این لحظه محسوب میشود. مهم نیست که در آن مقطع سن مارینو تیم 210 ام فیفا از بین 210 تیم بود! اینگونه بازیها در هر صورت اثر روانی خود را روی یک تیم میگذارند و به آن حس قدرت میدهند.
در نیمهنهایی یورو 96، آلمان در ضربات پنالتی، انگلیسِ میزبان را پیش چشم تماشاگران خودی در ومبلی حذف کرد. بنابراین تعجبی نیست که 4 سال بعد که دو تیم در مرحله گروهی یورو 2000 به هم خوردند، انگلیسیها تشنه انتقام بودند تا ثابت کنند در فوتبال، انگلیس حرف آخر را میزند! در یک دیدار نفسگیر در گروهی یورو 2000، آلن شیرر تک گل تیمش را زد، گلی که تا پایان باقی ماند و باعث پیروزی 1-0 سهشیرها بر ژرمنها شد. البته انگلیسیها در بازی بعدی که بازی آخر گروهی بود، مقابل رومانی غافلگیر شدند و با شکست 3-2 و قرار گرفتن در رده سوم گروه، از یورو 2000 حذف شدند. اما انتقام گرفتن از آلمان و قرار گرفتن آلمانها در رده چهارم گروه، تسلیبخش حذف آنها از یورو شد. پرتغال و رومانی از آن گروه صعود کردند.
کمی پس از جامجهانی 2018 که با مقام چهارمی انگلیس همراه بود، نخستین دوره لیگ ملتهای اروپا آغاز شد. در سطح 1 مسابقات و در گروه 4، انگلیس، اسپانیا و کرواسی همگروه بودند. تیم ساوتگیت باید ثابت میکرد درخشش در جامجهانی 2018 اتفاقی نبوده و انگلیس قدرت جدید فوتبال اروپاست. دو تیم در شهر سویل اسپانیا به مصاف هم رفتند. اسپانیا هم در جامجهانی 2018 عملکرد ضعیفی داشت و میخواست حیثیت از دست رفته را برگرداند. اما در این دیدار گروهی لیگ ملتهای اروپا در سال 2018، در همان نیمه اول، انگلیس با دبل استرلینگ و تکگل رشفورد، 3-0 پیش افتاد. البته در نیمه دوم اسپانیاییها 2 گل از 3 گل را پاسخ دادند اما انگلیسیها از اندوخته نیمه اول محافظت کردند تا انگلیس پس از 31 سال بر اسپانیا پیروز شود. همچنین این نخستین پیروزی آنها در خاک اسپانیا پس از سال 1987 بود. گلهای استرلینگ نیز نخستین گلهای خارج از خانه او برای تیم ملی کشورش بود.
بازیهای انگلیس در مرحله گروهی تورنمنتها معمولاً جذاب نیست اما مرحله گروهی یورو 2012 شاهد یک بازی خاص از انگلیس و سوئد بود. انگلیس با گل اندی کارول 1-0 پیش افتاد. در نیمه دوم سوئد با 2 گل تقریباً آسان روی ضربات ایستگاهی، ورق را برگرداند. تئو والکات با یک شوت راه دور که در وسط راه منحرف شد، آرامش را بر اردوی انگلیس حکمفرما کرد! شکست میتوانست باعث حذف انگلیس از مرحله گروهی شود. اما تیم روی هاجسون نه تنها شکست نخورد بلکه در این بازی گروهی یورو 2012، با یک گل زیبا از ولبک 21 ساله، نخستین پیروزی تاریخ فوتبال انگلیس بر سوئد را رقم زد و زلاتان و یارانش را به خانه فرستاد تا جای دو تیم عوض شود! گل ولبک که 2 امین گل ملی او بود، یک پشت پای تماشایی و کمیاب بود که در حین چرخش و در حالی که کامل پشت به دروازه بود، با پشت پا به توپ ضربه زد و نتیجه را 3-2 به نفع انگلیس کرد.
در نیمهنهایی جامجهانی 2018، شعار معروف «جام به خانه میآید» انگلیسیها، حسابی روی اعصاب کرواتها بود و بازیکنان کرواسی پس از پیروزی 2-1 بر انگلیس در نیمهنهایی، اعتراف کردند که تکرار این شعار پیش از بازی، به آنها انگیزه مضاعفی برای بازی داده بود.
4 ماه بعد دو تیم در نخستین دوره لیگ ملتها به مصاف هم رفتند، این بار در مرحلهی گروهی! بر خلاف دفعه قبل که انگلیس پیش افتاد، این بار گل اول بازی، گل کراماریج برای کرواسی بود که در نیمه دوم به ثمر رسید. اما انگلیس در 15 دقیقه پایانی بازی به خودش آمد و با دو گل لینگارد و هری کین، گل کراماریچ را دفن کرد تا با پیروزی 2-1 بر کرواسی در ومبلی، باعث حذف این تیم از گردونه رقابتها شود. اگرچه پیروزی در مرحله گروهی لیگ ملتها (آن هم نخستین دورهاش در 19-2018) با نیمهنهایی جامجهانی قابلقیاس نیست اما انگلیسیها ثابت کردند که ما همچنان در فوتبال آقایی میکنیم و انگلیس خانه فوتبال است، حتی اگر جام سالهای سال به این خانه نیاید!
در یورو 2016، ولز پس از سال 1958، برای نخستین بار به یورو راه یافته بود. مرحله گروهی این تورنمنت شاهد یک رقابت بریتانیایی بین انگلیس و ولز بود. گرت بیل پس از کسب دومین لیگ قهرمانان با رئال به این تورنمنت آمده بود و در اوج آمادگی بود. برای همین ولزیها خیلی برای همسایه خود کُری میخواندند. در مصاف مستقیم، ولز با ضربه آزاد تماشایی گرت بیل پیش افتاد اما انگلیسیها اصلاً دوست نداشتند از همسایه 3 میلیون نفری خود شکست بخورند! برای همین در نیمه دوم کمربندها را محکم کردند و با 2 گل واردی و استوریج، به آسمان پرواز کردند. این پیروزی 2-1 انگلیس در گروهی یورو 2016، تأثیری بر صعود ولز نداشت و ولز تا نیمهنهایی نیز پیش رفت اما تیم ضعیف انگلیس در آن تورنمنت که همین پیروزی را هم تقریباً شانسی به دست آورده بود، در مرحله 1/8 با شکست فضاحتبار مقابل ایسلند که یکدهم جمعیت ولز را دارد، از یورو 2016 حذف شد تا روی هاجسون حکم اخراج خود را تحویل بگیرد. با اینحال، هواداران انگلیس همیشه بابت این پیروزی در نبرد تمامبریتانیایی، ولزیها را دست میاندازند!
مسابقه ایران-انگلیس تحتتأثیر اتفاقات و جریانات سیاسی-اجتماعی قرار داشت. از طرفی انگلیسیها پیش از جامجهانی هواداران خود را نگران کرده بودند. انگلیس در 6 بازی منتهی به جامجهانی حتی 1 پیروزی هم کسب نکرده بود! اما با سوت آغاز بازی، انگلیس فقط روی فوتبال تمرکز کرد. این دیدار برای بلینگام جوان خاطرهساز شد و بلینگام اولین گل ملی خود را در این دیدار جامجهانی مقابل ایران به ثمر رساند. در ادامه 7 گل دیگر بین دو تیم ردوبدل شد تا انگلیس با پیروزی 6-2 بر ایران در بازی آغازین خود در جامجهانی 2022 قطر، به بزرگترین پیروزی تاریخ خود در بازیهای افتتاحیهاش در جامجهانی دست پیدا کند.
در فینال یورو 2020، انگلیسیها شب تلخی داشتند و حتی در ومبلی هم نتواستند جام را به خانه بیاورند. پس از آن در لیگ ملتهای اروپا، در سفر به ایتالیا نیز متحمل شکست شدند. قاتل رؤیای انگلیسی در سال 2020 دوباره سر راه انگلیسیها قرار گرفت: این بار در نخستین مسابقه مقدماتی یورو 2024.
در این بازی مقدماتی یورو 2024 که در شهر ناپل ایتالیا برگزار میشد، انگلیس مقابل ایتالیا تیم برتر میدان بود و هنگامی که دکلان رایس و هری کین گلزنی کردند، برق انتقام از چشمانشان میبارید! گل هری کین نه تنها باعث انتقام گرفتن انگلیس شد، بلکه او را به برترین گلزن تاریخ انگلیس تبدیل کرد. ایتالیا یکی از گلها را جبران کرد اما انگلیس نمیخواست به این سادگی این پیروزی را که رنگ انتقام داشت، از دست بدهد. حتی اخراج لوک شاو و 10 نفره بازی کردن در 10 دقیقه پایانی نیز خللی در ار اده انگلیسیها ایجاد نکرد و آنها با حفظ برتری خود، پس از 11 سال بر آتزوری پیروز شدند. همچنین از سال 1977، این نخستین پیروزی رسمی انگلیس بر ایتالیا بود. انگلیس از گروه C مسابقات مقدماتی یورو 2024 بهطور مستقیم صعود کرد و ایتالیا نیز با یک تساوی 0-0 مقابل اوکراین که آغشته به جنجال داوری بود، به زحمت بهعنوان تیم دوم صعود مستقیم کرد.
1/4 نهایی جامجهانی 2002، 4 امین باری بود که انگلیس و برزیل در یک تورنمنت رسمی به مصاف هم میرفتند. در 3 دیدار قبلی، انگلیس موفق به شکست برزیلیها نشده بود. بنابراین هنگامی که اوون توپ را از لوسیو دزدید و تنها با 2 ضرب انگلیس را در شهر شیزوکا پیش انداخت، آدرنالین و هیجان هواداران انگلیس حسابی بالا رفت. این دیدار تقابل دو نفر از بهترین مهاجمان جوان دنیا در جامجهانی 1998 بود که چشمها را به خود خیره کرده بودند: اوون و رونالدو نازاریو. با اینحال، این بار نوبت ظهور یک جوان دیگر بود که این بازی حساس را برای درخشش خود انتخاب کرده بود. رونالدینیو با ارسال پاس برای ریوالدو، ابتدا باعث تساوی بازی شد و سپس با یک ضربه آزاد مستقیم هوشمندانه، دیوید سیمن را که کمی از دروازه بیرون آمده بود، مغلوب کرد تا با به ثمر رساندن یکی از معروفترین گلهای تاریخ جامهای جهانی، نتیجه را 2-1 به سود برزیل کند. اما رونالدینیوی جوان در ادامه بیتجربگی کرد و در دقیقه 57 بازی اخراج شد. انتظار میرفت انگلیس ازین فرصت برای پیروزی تاریخی بر برزیل در تورنمنتهای رسمی و همزمان حذف آنها از جام استفاده کند، اما تلاشهای انگلیس در ادامه به جایی نرسید و برزیل با پیروزی 2-1 در 1/4 نهایی جامجهانی 2002 به نیمهنهایی رفت و در نهایت هم قهرمان جام شد. این بازی از دو جهت در ذهن هواداران انگلیس ماندگار شد: استفاده نکردن ازین فرصت طلایی برای شکست برزیل و خاطره آخرین گل اوون در جامهای جهانی که پس از گلزنی مقابل برزیل در جامجهانی 2002، در هنگام شادی گلش دست چپ خود را در هوا نگه داشته بود.
4 سال قبلتر در جامجهانی 1998، دیوید بکام جوان در تله سیمئونه افتاده بود و با حرکت بچگانه و اخراج از زمین بازی، زمینهساز حذف تیمش از جامجهانی فرانسه شده بود. این بار اما بازوبند کاپیتانی بر دست او بود که حکایت از پختگی آن جوان ناپختهی 4 سال پیش داشت. همینطور هم شد. در مرحله گروهی جامجهانی 2002، بکام و دیگو سیمئونه، دوباره رو در روی هم قرار گرفتند. در اواخر نیمه اول انگلیس صاحب یک پنالتی شد. بکام پشت توپ قرار گرفت. بکام که پس از آن اخراج ابلهانه مورد انتقاد شدید رسانههای انگلیسی بود و مورد توهین هواداران تیم ملی در کوچه و خیابان قرار میگرفت، بر اعصاب خود مسلط ماند و موفق شد این پنالتی را گل کند. البته پنالتی بکام خیلی جالب نبود و پابلو کاوایِرو دروازهبان آرژانتین در آستانه گرفتن آن بود اما سرنوشت اجازه نداد که سناریوی انتقام بکام نقش بر آب شود. این شکست 1-0 باعث حذف آرژانتین از مرحله گروهی جامجهانی 2002 شد تا انتقام بکام، رنگولعاب زیباتری بگیرد!
پیش از یورو 2004، وین رونی با تبدیل شدن به جوانترین گلزن انگلیس، خود را ثابت کرده بود اما همه منتظر بودند تا از این پتانسیل مطمئن شوند! در بازی اول انگلیس در خاک پرتغال، وین رونی فرانسه را ترور کرد. نمایش درخشان او در دقیقه 73 بازی منجر به یک پنالتی شد که بکام آن را خراب کرد. هیچوقت کسی نفهمید چرا ولی 3 دقیقه بعد ازین صحنه، اسون گوران اریکسون مربی وقت انگلیس که چندی پیش در اثر سرطان فوت کرد، در یک تصمیم عجیب، امیل هسکی را به جای وین رونی به زمین آورد. این تصمیم همانا و شکست 2-1 انگلیس در نخستین بازی در یورو 2004 همانا!
با این وجود، رونی ناامید نشد و دبل او در بازی دوم انگلیس در یورو 2004، هم باعث پیروزی 3-0 انگلیس مقابل سوییس شد و هم باعث شد جوانترین گلزن سهشیرها در تاریخ رقابتهای اروپایی لقب بگیرد. رونی جوان در اثبات تصمیم اشتباه اریسکون در بازی نخست، به همین حد بسنده نکرد و در بازی سوم گروهی نیز مقابل کرواسی دبل کرد تا انگلیس 4-2 پیروز شود! یکی از گلهای رونی در این بازی یک شوت زیبا بود.
پس از به ثمر رساندن 4 گل د ر مرحله گروهی یورو 2004، وین رونی در کانون توجه رسانهها قرار گرفت و لقب «پله سفید» را به او دادند. انتظار میرفت که رونی کفش طلای جام و انگلیس برای نخستین بار خود جام را کسب کند! اما در نیمه اول بازی 1/4 نهایی مقابل پرتغال میزبان، انگشت پای وین رونی شکست و همزمان قلب هواداران انگلیس هم شکست. با وجود مصدومیت رونی و تعویض او، انگلیسیها غرور خود را حفظ کردند و با تساوی 2-2 در وقتهای عادی و اضافه، بازی را به پنالتی کشاندند. در ضربات پنالتی پرتغال میزبان پیروز شد اما دیگر همه فهمیده بودند که اگر رونی در زمین باقی میماند، احتمالاً همین پیروزی دشوار هم برای آنها رقم نمیخورد!
بخش اعظمی از طلسم جام نیاوردن انگلیس پس از جامجهانی 1966 مربوط به طلسم آنها در پنالتیها بود. مهمترین آنها حذف در نیمهنهایی جامجهانی 1990 بود که استوارت پیرس و کریس وادل، پنالتیهای خود را مقابل آلمان غربی خراب کردند. در 1/4 یورو 96 اسپانیا را در پنالتی شکست دادند و همه فکر کردند طلسم شکسته شده اما پس از آن مجدداً 5 بازی مهم منتهی به پنالتی را شکست خوردند. انگلیسیها اینقدر ناتوان از کسب این نوع پیروزی بودند که به شوخی میگفتند فدراسیون انگلیس باید از فیفا درخواست کند راه جدیدی برای تعیین برنده در بازیهای حذفی اِبداع کند! خلاصه 22 سال طول کشید تا این طلسم شکسته شود.
در 1/8 نهایی جامجهانی 2018، کلمبیا با گلزنی در وقتهای تلفشده نتیجه را 1-1 کرد تا بازی به وقتهای اضافی و در نهایت به پنالتیها برود. داوید اوسپینا دروازهبان کلمبیا، پنالتی جردن هندرسون را که پنالتی بدی هم نبود و تقریباً به گوشه زده شد، مهار کرد. دوباره انگلیس در پنالتیها عقب افتاد (3-2) و استرس در سکوها و در نیمکت انگلیس به اوج رسید. اما در ادامه ماتئوس اوریبه پنالتی خود را به تیر کوبید و پیکفورد پنالتیگیر هم پنالتیِ کارلوس باکا را مهار کرد تا انگلیس با خوششانسی (ضربه زیبا و زیرطاقی اوریبه!) و با گل کردن پنالتی پایانی توسط اریک دایر، بالاخره به این طلسم پایان دهد. با این پیروزی 4-3 در پنالتیها در مقابل کلمبیا در جامجهانی 2018، انگلیس ضمن پایان دادن به طلسم 22 ساله ناکامی در ضربات پنالتی پایان بازی، تا ردهبندی پیشروی کرد و در نهایت با شکست 2-0 از بلژیک، به مقام چهارم دست یافت.
خاصیت یک نابغه فوتبالی، خلق امید از دل ناامیدیهاست، همان چیزی که مقابل اسلواکی در یورو 2024 اتفاق افتاد. در بازی 1/8 نهایی در گلزنکرشن آلمان، انگلیس تا دقیقه 95، 1-0 عقب بود. تقریباً همه نا امید شده بودند و خود را برای یک حذف زودهنگام آماده کرده بودند اما بلینگام اجازه نداد انگلیسیها سر خم کنند.
البته مثل همیشه دست سرنوشت هم در کار بود. گل فیل فودن مردود شد، شوت رایس به تیر خورد و هری کین آنقدر موقعیت خراب کرد که نوبت به بلینگام رسید. بلینگام در یورو 2024 دوست نداشت به این زودیها به خانه برگردد. برای همین خودش دست به کار شد. گل برگردان تماشایی بلینگام در دقیقه 95 نه تنها انگلیس را نجات داد بلکه اراده و عزم راسخ اسلواکها را نابود کرد. اسلواکها در وقتهای اضافه نتوانستند سر خود را بالا بگیرند و در همان اوایل، هری کین گل دوم را زد. با این پیروزی 2-1 ، انگلیس تا فینال پیش رفت اما به اسپانیای فوتبالبلد باخت و تیم ساوتگیت باز هم قهرمان نشد.
بر خلاف جامجهانی 2002 که به صخره سخت برزیل برخورد کردند، در 1/4 نهایی جامجهانی 2018، انگلیس به سوئد برخورد کرد. همه انتظار یک پیروزی آسان را داشتند. هری مگوایر یکی از بهترین لحظات ممکن را برای گلزنی انتخاب کرد و در دقیقه 30 با یک ضربه سر قدرتمند و مرگبار، انگلیس را پیش انداخت. در واقع استفاده از ضربات ایستگاهی سلاح مخفی تیم ساوتگیت بود که در این دیدار هم آن را رو کرد. در نیمه دوم، دله آلی یک گل دیگر به اندوخته انگلیس اضافه کرد تا همه چیز طبق پیشبینی جلو برود. به اینترتیب انگلیس توانست با کسب یک پیروزی 2-0 تقریباً راحت مقابل سوئد در جامجهانی 2018، بعد از 28 سال به نیمهنهایی جامجهانی صعود کند. بنابراین جنبهی تاریخسازیِ این دیدار، تحقق رؤیای طولانیمدت صعود به نیمهنهایی بود.
بر خلاف کرواسی که در نیمهنهایی 1998 به میدان رفته بود، انگلیس از سال 1990 سابقه بازی در نیمهنهایی جامجهانی را نداشت، برای همین خیلیها فکر میکردند بازی مقابل کرواسی در نیمهنهایی بازی سختی باشد. اما کیران تریپییر در همان دقیقه 5 بازی مقابل کرواسی در نیمهنهایی جامجهانی 2018، با یک ضربه آزاد تماشایی، یادوخاطره ضربات دیوید بکام را برای انگلیسیها زنده کرد تا انگلیس 1-0 جلو بیفتد. با این گل، پس از دیوید بکهام، کیران تریپییر دومین بازیکن تاریخ انگلیس شد که پس از سال 1966، با ضربه آزاد در جامجهانی گلزنی میکند. همین اتفاق باعث شد انگلیسیها لقب «Bury Beckham» را به او بدهند که به زادگاه تریپییر (شهر بِری انگلستان) اشاره میکند. البته گل تریپییر برای انگلیسیها آمد نداشت! گل او در ادامه توسط پریشیچ در نیمه دوم بازی خنثی و توسط ماریو مانزوکیچ در نیمه دوم وقتهای اضافه نابود شد تا پس از 120 دقیقه نبرد دو تیم، کرواسی با پیروزی 2-1 به فینال صعود کند. بنابراین این بار هم پیشبینیها درست بود و انگلیس ساوتگیت نتوانست درین مصاف سخت، از پس کرواسی با تجربهتر بر بیاید!
علیرغم ثبت 19 گل و 13 پاس گل در لیگ برتر انگلیس، در یورو 2024 اُلی واتکینز انتخاب سوم ساوتگیت برای خط حمله بود. اما 8 دقیقه مانده به پایان دیدار نیمهنهایی با هلند، ساوتگیت تصمیم گرفت این بار از ایوان تونی استفاده نکند و واتکینز مهاجم استونویلا را به جای هری کین به زمین بفرستد. واتکینز بدون توجه به نیمکتنشینی خود درین جام، مصمم بود تا خود را در دل انگلیسیها جا کند!
بر خلاف بازیهای گذشته، انگلیس بهترین نمایش خود را مقابل هلند ارائه کرد اما در حالی که بازی به دقیقه 90 نزدیک میشد، همچنان پیروز میدان نبود. واتکینز با حضور در زمین، حس فوریت را به بازی انگلیس تزریق کرد. عجله واتکینز برای اثبات خود به سرمربی و هواداران خیلی زود جواب داد و او با پاس طلایی کول پالمر، انگلیس را 2-1 مقابل هلند پیروز کرد تا سهشیرها را به نخستین فینال تاریخشان در خاک بیگانگان بفرستد: فینال یورو 2024 مقابل اسپانیا در کشور آلمان! جامجهانی 1966 که منجر به تنها فینال انگلیس در جامهای جهانی شد، در انگلیس برگزار شد و فینال یورو 2020 بین انگلیس و ایتالیا نیز در ومبلی لندن بود. پس ازین پیروزی 2-1 متأسفانه پاداش واتکینز نیمکتنشینی دوباره در فینال بود و این بار تعویض دقیقه 61 او با هری کین نیز کفایت نکرد. اما خاطره واژگون کردن لالههای هلندی و حضور انگلیس در فینال تا ابد در ذهن واتکینز میماند.
به استثنای یورو 1996 که انگلیس، اسپانیا را در 1/4 حذف کرد، سایر پیروزیهای بعدی انگلیس در مراحل حذفی تورنمنتها مقابل تیمهایی چون دانمارک، اکوادور، کلمبیا و سوئد به دست آمد. برای همین همیشه این برچسب روی انگلیس بود که توانایی پیروزی بر تیمهای بزرگ را ندارد. اما در 1/8 نهایی یورو 2020 که انگلیس میزبان مسابقات بود، با کمک تماشاگران خودی، این لکه ننگ را پس از مدتها پاک کرد! البته باز هم بازی برای انگلیس سخت شده بود اما رحیم استرلینگ در دقیقه 75 گل اول بازی را زد. در ادامه با تهییج تماشاگران، هری کین در دقیقه 86 کار را تمام کرد تا انگلیس با پیروزی 2-0 بر آلمان، پس از 25 سال بالاخره یکی از بزرگان را در مراحل حذفی تورنمنتهای رسمی حذف کند! همچنین پس از جامجهانی 1966، این نخستین پیروزی حذفیِ انگلیس برابر آلمان بود. این بازی برای ساوتگیت نیز بازی بسیار خاصی بود چون در نیمهنهایی 1996، بازیکن تیم ملی انگلیس بود و با پنالتی خراب کردن مقابل آلمان، رؤیای صعود انگلیس به فینال را بر باد داده بود اما از فرصت انتقامی که روزگار پیش روی او قرار داد، به بهترین نحو ممکن استفاده کرد. (بهخاطر کرونا یورو 2020 در واقع در سال 2021 برگزار شد و باید به همه محاسبات مربوط به بازههای زمانی، 1 سال اضافه کنید!)
پس از جامجهانی 1966، انگلیس در 4 نیمهنهایی مقابل یوگسلاوی، آلمان (2 بار) و کرواسی، دست خالی از زمین بیرون آمد. بنابراین طبیعی بود که شکست 2-1 دانمارک و صعود به نخستین فینال پس از 55 سال، کشور فوتبالی انگلیس را از شمال تا جنوب و از غرب تا شرق، غرق شادی کند! البته مثل همیشه در نیمهنهایی یورو 2020، انگلیس باز هم هواداران خود را دق داد و بقول معروف «مردند تا بردند!» دانمارک با ضربه آزاد تماشایی و غیرقابل مهار دَمسگارد، دروازه پیکفورد را باز کرد و 1-0 در ومبلی جلو افتاد تا سکوت بر سکوها حاکم شود. اما فقط دقایقی بعد ترس از سکوها رخت بر بست و گل به خودی سایمون کیائر، بازی را مساوی کرد. در ادامه تلاشهای دو تیم نتیجهای نداشت و دانمارک سرسخت، انگلیس را به وقتهای اضافه برد. در دقیقه 104 انگلیس صاحب یک پنالتی جنجالی و بحثبرانگیز شد. کسپر اشمایکل پنالتی کین را مهار کرد اما از بخت بد توپ دقیقاً جلو پای کین افتاد تا ضربه برگشتی تبدیل به گل شود. به اینترتیب تیم ساوتگیت که در جامجهانی 2018، از صعود به فینال بازمانده بود، با تجربهای که از آن تورنمنت کسب کرده بود، 2-1 دانمارک را در نیمهنهایی یورو 2020 شکست داد و بالاخره پس از 55 سال به یک فینال مهم بینالمللی رسید!
هوادارانی که بهخاطر کرونا، در خانهها محبوس شده بودند، بعد از 2 سال به ورزشگاهها بازگشته بودند. حضور انگلیس در فینال نیز که پایان یک رؤیای 55 ساله بود، شور و حرارت ومبلی را چندین برابر کرده بود! در بازی فینال یورو 2020 مقابل ایتالیا، فقط 2 دقیقه کافی بود تا لوک شاو این بشکه باروت آماده را به هوا بفرستد! با این شروع رؤیایی در بازی، ورزشگاه منفجر شد. با ضربه هافوالی لوک شاو در دقیقه 2 (half-volley: والی پس از برخورد توپ به زمین)، فریادهای کرکننده تماشاگران از جای جای ورزشگاه بلند شد و همه انتظار یک پایان خوش را داشتند. اما این سرخوشی در ادامه کشتی ساوتگیت را در خود غرق کرد. از شانس آنها حریف هم ایتالیا بود، تیمی که به این سادگیها در تورنمنتهای ملی پا پس نمیکشد، حتی در روزهای بد خود! بونوچی در دقیقه 67 بازی را مساوی کرد و پس از تساوی 1-1 در وقتهای عادی و اضافی، تیم ساوتگیت که در جامجهانی 2018 خود را بهعنوان یک «تیم پنالتیزن» معرفی کرده بود، آماده ضیافت پنالتیها شد. اما در این زمینه هم ایتالیاییها کم نمیآورند و ید طولایی در پیروزی در پنالتیها دارند. در این فینال نیز بازیکنان ایتالیا همانند فینال جامجهانی 2006 مقابل فرانسه، یک بار دیگر برتری و خونسردی خود را در پنالتی زدن ثابت کردند تا حسرت قهرمانی در خاک وطن را بر دل انگلیسیها بگذارند! با اینحال سرخوشی ناشی از گل زودهنگام لوکشاو در فینال یورو 2020، بهعنوان یکی از فرازهای فوتبالی خاطرهانگیز، در جسم و روح هواداران انگلیس ثبت شد.
پس از نقش بکام در حذف انگلیس از جامجهانی 1998 و قهر موقت او با رسانهها، رفتهرفته گرما به رابطه بین آنها برگشت. 2 سال بعد از آن واقعه بکام کاپیتان انگلیس شد. بکام با جدیت در این نقش جدید ظاهر شد و لحظهلحظهی زندگی را با فکر جبران جامجهانی 1998، سپری میکرد. در مقدماتی جامجهانی 2002، بکام توانست نخستین گام را در جهت پاک کردن آن خاطره از ذهن هواداران و رسانهها بردارد. بکام یک تنه مسئولیت صعود مقابل یونان را به دوش کشید!
مسابقه در اُلدترافورد برگزار میشد، یعنی همانجایی که بکام به بازی در آن عادت داشت! فقط 1 مساوی کافی بود تا انگلیس بهطور مستقیم به جامجهانی صعود کند. اما انگلیس 2 بار عقب افتاد تا بازی در پلیآف هر لحظه به واقعیت نزدیکتر شود!
در سناریویی که نوشتن آن فقط از نمایشنامهنویسهای بزرگ تاریخ چون شکسپیر بر میآید، انگلیس صاحب یک ضربه آزاد پشت محوطه شد، در بهترین جای ممکن برای بهترین فرد ممکن: دقیقاً در ناحیه مرکزی زمین پشت محوطه! استاد ضربات آزاد پشت توپ قرار گرفت. او میدانست که این آخرین فرصت تیمِ اریسکون در این بازی است و هیچ جایی برای خطا وجود ندارد. گزارشگر شبکه اسکای پیش از ضربه گفت: «وقتی بازیکنی مثل بکام پشت توپ میایستد، هر لحظه باید انتظار داشته باشید سرنوشت تغییر کند!» انگار بکام ندای درونی گزارشگر را شنید! دقیقه 93 بکام به بینقصترین شکل ممکن، با دادن یک کاد فوقالعاده به توپ، توپ را به منتها الیه بالایی گوشه سمت چپ دروازه «آنتونیس نیکوپولیدیس» فرستاد. با این تساوی 2-2 انگلیس از بازی در پلیآف مقدماتی جامجهانی 2002 قسر در رفت و با گل ضربه آزاد بکام مقابل یونان، بهطور مستقیم به جامجهانی صعود کرد. نکته جالب این دیدار این بود که تدی شرینگهام در دقیقه 67 بهعنوان تعویضی به بازی آمد و گلزنی کرد تا بازی 1-1 مساوی شود. اما در ادامه یونانیها بازی را 2-1 کردند تا به جای اینکه شرینگهام، با یکی از آن گلهای معروفش بهعنوان ذخیره طلایی، سرتیتر اخبار شود، بکهام با این ضربه آزاد تاریخیاش، چهره اول رسانهها شود.
«فوتبال ورزشی است که 22 نفر دنبال توپ میدوند و در آخر آلمانها پیروز میشوند.» این جمله گری لینهکر پس از شکست انگلیس مقابل آلمان در نیمهنهایی 1990 بود. اما 11 سال بعد لینهکر مجبور شد این جمله خود را اصلاح کند! البته جمله لینهکر که بازتابی از تسلیم انگلیس مقابل رقیب اروپایی دیرینهشان در بازیهای مهم بود، جمله بیپایه و اساسی نبود. انگلیسیها در جامهای جهانی 1970 و 1990 ، به دست آلمانها حذف شدند و همینطور در یورو 96.
در مرحله گروهی مقدماتی جامجهانی 2002، انگلیس و آلمان در گروه 9 مسابقات قرار گرفتند. دیدار رفت دو تیم در رقابتهای مقدماتی، آخرین بازیایی بود که در نسخه قدیمی ورزشگاه ومبلی برگزار میشد. پیروزی 1-0 آلمان در خاک انگلیس در آن دیدار، منجر به استعفای کوین کیگان سرمربی انگلیس شد. نمایش سه شیرها به حدی شرمآور بود که کیگان در همان کنفرانس خبری پس از بازی، در سال 2001 استعفای خود را اعلام کرد!
پیش از بازی برگشت در مونیخ، آلمان با تفاضل گل 4+ نسبت به انگلیس و 6 امتیاز بیشتر صدرنشین گروه بود. تا پیش از این دیدار هیچ تیمی در تاریخ موفق به شکست ژرمنها در یک دیدار مهم مقدماتی جامجهانی نشده بود، چه در داخل و چه در خارج از خانه. منظور از دیدار مهم در اینجا دیداریست که هنوز سرنوشت دو تیم از نظر صعود یا حذف تعیین نشده باشد!
کمترین حالت برای انگلیسیها این بود که آلمان را شکست دهند و به صعود مستقیم امیدوار شوند. اما تیم انگلیس که با انتصاب اسون گوران اریکسون پس از کیگان، جان تازهای گرفته بود، آلمانها را در مقابل چشم 63هزار تماشاگر خودی در ورزشگاه «المپیا اشتادیون» مونیخ قورت داد! در دقیقه 6 بازی که کارستن یانکر مهاجم بایرنمونیخ، ژرمنها را پیش انداخت، دوباره خاطره تعظیمهای انگلیس مقابل ژرمنها زنده شد! اما فقط 6 دقیقه بعد، در دقیقه 12، اوون بازی را مساوی کرد. سپس در دقایق پایانی نیمه اول، جرارد با یکی از آن شوتهای زیبا و زمینی خود، نتیجه را 2-1 کرد. در نیمه دوم مایکل اوون 2 گل دیگر زد تا هتتریک خود را در این پیروزی تاریخی و شگفتآور تکمیل کند. پایانبخش این جشنواره گلها نیز گل امیل هسکی در دقیقه 73 بود.
و کیست که نداند پیروزی 5-1 در خاک آلمان، هم برای انگلیسیها معنای فوتبالی دارد و هم بهخاطر سابقه تقابلهای سیاسی-اجتماعی دو کشور، معنایی فراتر از فوتبال! پس از این پیروزی تاریخی و تحقیرکنندهی 5-1 برابر آلمان در بازی برگشت گروهی مقدماتی جامجهانی 2002، انگلیس در دیدار بعدی نیز 2-0 آلبانی را شکست داد تا با آلمان همامتیاز شود. پیروزی 5-1 باعث شده بود تفاضل گل 4+ ژرمنها هم پاک شود و بهعلاوه انگلیس در بازی رو در رو دست بالا را داشته باشد (1-0 در ومبلی در مقابل 5-1 در مونیخ!) به همینخاطر انگلیس به صدر صعود کرد. انگلیس برای صعود مستقیم به جامجهانی به یک تساوی در دیدار پایانی نیاز داشت و البته به تساوی آلمان در بازی تقریباً همزمان مقابل فنلاند. انگلیس در همان بازیایی که در بالا توصیف کردیم، با گل تاریخی بکام، تساوی را از یونان گرفت و 17 امتیازی شد. در مقابل آلمانها در کمال ناباوری در شکست فنلاند در خاک خود هم ناکام ماندند و با تساوی 0-0 همامتیاز با انگلیس اما بهعنوان تیم دوم گروه، راهی پلیآف شدند. شاید این پیروزی و حتی تأثیر آن بر صعود انگلیس، از خیلی از بازیهای ذکر شده در 24 مورد قبلی، وزنه فوتبالی کمتری داشته باشد اما سابقه کلکل فوتبالی بین انگلیس و آلمان، اهمیت آن را صدچندان میکند!
امیدوارم از خواندن این مقاله جامع فوتبال7 لذت برده باشید!
🚨🚨این مطالب را هم بخوانید:
🔹کدام فوتبالیست فعلی افتخار بازی در کنار رونالدو، هالند، امباپه، مسی و نیمار را داشته؟!
🔹تمدید قرارداد محمد صلاح و باز هم صحبتهای مبهم او: همه یک روزی میروند!
🔹تحلیل | وینیسیوس فقط 5 گل در 5 سال: چرا وینیسیوس در تیم ملی برزیل خوب بازی نمیکند؟!
🔹اعتراف تلخ کریستیانو رونالدو: دیگر نمیتوانم به اهداف بلندمدت فکر کنم!
🔹رکوردها و فکتهای فوتبالی عجیب و جالب: از خوزه مورینیو تا مادربزرگ ترنت الکساندر آرنولد!