به بهانه نتایج ضعیف برزیل در مقدماتی جام‌جهانی و کوپا: چرا تیم برزیل مثل گذشته موفق نیست؟

اگر نگوییم کفگیر برزیلی‌ها به ته دیگ خورده، مطمئناً نزدیک به ته دیگ است! حذف از کوپا امریکا مقابل اروگوئه آخرین ناکامی فوتبال برزیل بود. سلسائو در حال‌حاضر نیز پس از 7 بازی در مقدماتی جام‌جهانی، در رده چهارم جدول هستند که برای تیمی همچون برزیل، یک رده نازل محسوب می‌شود. حذف از کوپا قطعاً به اندازه شکست 7-1 مقابل آلمان در جام‌جهانی 2014 یا شکست خانگی 2-1 از اروگوئه در فینال جام‌جهانی 1950 دردناک و تلخ نبود، اما وقتی آن را در کنار ناکامی سال‌های اخیر فوتبال برزیل می‌گذاریم، بیشتر متوجه ابعاد فاجعه خواهیم شد.

مربی جدید برزیل، دوریوال جونیور، در 2 دیدار دوستانه در ماه مارس مقابل انگلیس و اسپانیا، شروع خوبی با تیم برزیل داشت، اما باز هم مثل همیشه نقایص ساختاری تیم برزیل آشکار شد. جونیور به‌خاطر واکنش و تعویض‌های دیرهنگام در طول بازی‌ها، موردانتقاد قرار گرفت. به‌علاوه مدیریت و اقتدار او در ترکیب پرستاره‌ی برزیل نیز زیر سؤال رفت. برای مثال پیش از ضربات پنالتی مقابل اروگوئه، دوریوال در حالی با بازیکنانش صحبت می‌کرد که چند قدم دورتر از حلقه بازیکنان ایستاده بود و با وجود بالا بردن دستانش، باز هم کسی به او توجهی نمی‌کرد! یا طبق گزارش‌ها، با اینکه دوریوال می‌دانسته که میلیتائو پنالتی‌زن خوبی نیست، اما پنالتی اول برزیل را به او سپرد و شوربختانه پنالتی هدر رفت.

پس از پایان دیدار با اروگوئه که هواداران برزیل در اطراف هتل تیم تجمع کردند و خواستار استعفای دوریوال و خداحافظی دنیلو کاپیتان تیم شدند، دنیلو به هواداران گفت : «این یک تیم جوان است که باید در قبال آن صبور باشید.»

با توجه به روند سالیان اخیر در فوتبال برزیل و ناکامی در فتح جام‌جهانی از سال 2002 تا به امروز، کمتر برزیلی‌ایی پیدا می‌شود که حاضر به صبوری باشد، به‌خصوص اینکه برزیل از 4 بازی در کوپا امریکا، فقط 1 بازی را پیروز شد (4-1 مقابل پاراگوئه). برزیل که همیشه با فوتبال شاداب و شناور شناخته می‌شود، با وجود بازیکنانی چون اندریک، وینیسیوس و رودریگو، در کوپا امریکا 2024 کُند و بی‌روح ظاهر شد.

برزیل با دوریوال به کدامین سو می‌رود؟

روماریو اخیراً گفته بود که ستاره‌های امروزی برزیل خوبند اما نه در حدی که قابل‌اتکا باشند. او به‌طور خاص به وینیسیوس اشاره کرده بود و گفته بود: «وینیسیوس بازیکنی نیست که بگیم اگه خوب بازی کنه، ما حتماً قهرمان میشیم. اگه خوب بازی کنه، فقط میتونه کمک زیادی به برزیل بکنه. برزیل تا زمانی که برای نیمار بازی نکنه، چیزی نمیشه. هر نسلی یه بازیکن خاص داره که بقیه تیم باید برای اون بازی کنن، مثل پله تو دهه 70، یا خود من در جام‌جهانی 1994 ، رونالدینیو در 2002 و الانم نیمار.»

با نگاه به کوپا امریکای اخیر، صحبت‌های روماریو پر بیراه به نظر نمی‌رسد. وینیسیوس نه تنها نمایش جالبی نداشت، بلکه با دریافت دو کارت زرد مُفت و مسلم در مرحله گروهی، دیدار یک‌چهارم مقابل اروگوئه را از دست داد. برخلاف رئال‌مادرید وینسیوس در تیم ملی گم می‌شود و نمی‌داند که چه زمانی باید توپ را بردارد و به تنهایی به جلو حرکت کند، چه زمانی باید دفاع کند یا برای توپگیری به عقب‌تر بیاید، چه زمانی بازی ترکیبی کند و ... . در کوپا امریکا 2024، وینیسیوس 2 برابر پاس‌های منجر به شوتش، لمس توپ ناموفق داشت! آماری که به تنهایی گویای ضعف وینیسیوس در تیم ملی برزیل است.

البته مثل هر بازیکن دیگری وینیسیوس تنها نیست و این تیم برزیل است که لنگ می‌زند. هافبک برزیل پر است از ستاره‌های لیگ برتری همچون لوکاس پاکتا، اما در دیدار مقابل اروگوئه در کوپا، همه آن‌ها مسحور هافبک اروگوئه شدند که اتفاقاً در فلامینگوی برزیل بازی می‌کند: جورجین دی آراسکائتا. جالب اینکه آندریاس پریرا هافبک برزیل پیش از بازی با لحنی عامیانه گفته بود: «مردم اروگوئه آرزوشونه که یکی از بازیکنای برزیلو داشته باشن.» سوارز نیز پس از حذف برزیل به‌خوبی جواب پریرا داد: «ما جواب بی‌احترامیو تو زمین میدیم. اگه تاریخ فوتبال اروگوئه رو بدونن، قبل حرف زدن کمی دقت میکنن!» لوکاس پاکتا، ژوائو گومز، برونو گیمارش و پریرا هافبک‌های برزیل بودند که اگر چه در لیگ برتر انگلیس برای خودشان سروری می‌کنند، اما بعد از بازی، هیچ‌کدام از اروگوئه‌ای‌ها آرزوی حضورشان در پیراهن اروگوئه را نداشتند!

اما چه شد که برزیل از آن شکوه پیشین فاصله گرفته است؟

برخی دلایل ساختاری‌تر ناکامی برزیل و حذف‌های متوالی از جام‌جهانی عبارتند از:

1. انتقال زودهنگام سالانه صدها استعداد برزیلی به خارج از کشور در سنین پایین. پس از شکست 7-1 مقابل آلمان، ماریو زاگالو، اسطوره درگذشته‌ی فوتبال برزیل نسبت به این موضوع و خالی شدن فوتبال برزیل از هویت اصلی خود، هشدار داده بود. مورخ برزیلی دیوید گومز نیز معتقد است: «بازیکن، پیش از اینکه هویت برزیلی به سبک فوتبال او تزریق شود، راهی اروپا می‌شود. هویت برزیلی یعنی آن دریبل‌های بی‌محابایی که تماشاگران را از روی صندلی‌هایشان بلند می‌کند.»
2. مسأله انتقال فقط به استعدادهای برتر چون وینیسیوس و اندریک محدود نیست و انتقال بازیکنان برزیلی مثل فروش مواد خام به سایر کشورها، از کیفیت لیگ برزیل می‌کاهد. گرافیته [یا گرافیچی] مهاجم سابق تیم ملی برزیل معتقد است که بازیکنان برزیلی به اروپا می‌روند و مشکلی هم با سبک بازی اروپایی ندارند، اما اینجا دو مشکل پیش می‌آید: یکی اینکه فوتبال برزیل پا به پای پیشرفت فوتبال در اروپا پیش نمی‌رود و یکی اینکه دو دسته ناهمخوان و دو هویت متفاوت در تیم ملی داریم: سبک اروپایی و سبک برزیلی. این ناهمخوانی به وضوح در جام‌جهانی 2022 مشخص بود.
3. ساختار ضعیف لیگ برزیل و باختن رقابت به لیگی چون لیگ برتر. استعدادهای مختلف از اقصی نقاط جهان، از جمله برزیل و آفریقا راهی لیگ برتر انگلیس، لالیگا و ... می‌شوند، چون پولی که در این لیگ‌ها ردوبدل می‌شود و هم‌چنین ساختار مدیریتی آن‌ها قابل‌قیاس با فوتبال برزیل نیست. به نظر می‌رسد برزیل نیاز به یک قانون ملی دارد که از باشگاه‌هایی که روی پرورش استعدادها کار می‌کنند، حمایت بیشتری شود.
4. مورد 4 که برگرفته از مورد 3 است، مشغول شدن بازیکنان برزیلی به سبک زندگی سوپراستاری و لاکچری است که در اثر درآمدها و دستمزدهای هنگفت، اجتناب‌ناپذیر است و در بلندمدت به کاهش تمرکز بر فوتبال و به‌ویژه فوتبال ملی می‌انجامد، چون بازیکن برای حفظ این سطح از زندگی، باید سطح بازی خود در باشگاه را حفظ کند، اما در تیم ملی لزومی برای حفظ این سطح نمی‌بیند.
5. مربیانی که به فوتبال روز آگاه نیستند. فکر می‌کنید دلیل پیشرفت آرژانتین در سال‌های اخیر و فتح جام‌جهانی 2022 چیست. حضور مربی به نام لیونل اسکالونی که در مکتب اساتیدی چون لوییز دلافوئنته (سرمربی قهرمان اسپانیا در یورو 2024) آموزش دیده و آشنایی بسیار بیشتری با علم روز فوتبال دارد. در مقابل برزیلی‌ها همچنان به استخدام مربیان پیر بومی که رنگ اروپا را ندیده‌اند، یا مربیان جوانترشان که فاقد دانش مدرن هستند، ادامه می‌دهند. ضعف در بازیسازی در کوپا امریکا، نمونه‌ای از نبود این دانش بود.
6. دخالت سیاست در ورزش و به‌خصوص در فوتبال.
7. و شاید دلایلی دیگر ... .

🚨🚨این مطالب را هم بخوانید:

🔹ناراحتی ژاوی و دستیارانش از صحبت‌های اخیر بازیکنان در مورد برتری تمرینات فلیک

🔹قیمت بلیط‌ها در لالیگا چقدر است؟ 195 یورو در برنابئو و 149 یورو در مونتجوییک

🔹بهترین هافبک‌های تاریخ فوتبال

🔹لوییز دلافوئنته سرمربی اسپانیا: باید در هتل تیم ملی مراقب لامین یامال باشیم!

🔹کیلیان امباپه: سوت‌های هواداران در پارک دو پرنس؟ خیلی مهم نیست!