در آستانه دیدار حساس فردا شب تاتنهام و منچسترسیتی در جام حذفی، مهمان فوتبال7 باشید تا بخشی از تاریخچه جالب شگفتیها درین جام را مرور کنیم.
جام حذفی انگلیس که در فصل 72-1871 ، آغاز شد، یکی از کهنترین و جذابترین مسابقات در دنیای فوتبال است. در تاریخ برگزاری این مسابقات، باشگاههایی از دستههای پایینتر بودهاند که با کشتن غولهای بزرگ از دستههای بالاتر، به مراحل بعدی این رقابت صعود کردهاند. اصولاً فلسفه این نوع مسابقات، مبارزه تیمهای کمبضاعت و کوچکتر با تیمهای بزرگ و توانمند است. گرچه تیمهای کوچک غالباً موفق نمیشوند، اما اگر موفق شوند، جشن و پایکوبی تا پاسی از شب ادامه مییابد، حتی اگر فقط یک تیم بزرگ را حذف کرده باشند و موفق به کسب جام یا نایبقهرمانی نشده باشند. برای آنها این پیروزی، در حکم قهرمانی لیگ برتر است. مناطق و شهرهای کوچکی که گاهی هیچکس نام آنها را نشنیده یا حتی روی نقشه به زحمت دیده میشوند، بهلطف این پیروزی فوتبالی، برای چند روز، در کانون توجه کشور و حتی دنیا قرار میگیرند.
غولکُشیهای زیادی در تاریخ جام حذفی اتفاق افتاده است، از پیروزی 1-0 کمبریج بر نیوکاسلیونایتد در سنتجیمز پارک در سال 2021 تا سفر قریب الوقوع مِیدستون (Maidstone) گمنام به شهر ایپسویچ برای دور چهارم مسابقات فصل جاری. با این مقدمه، به سراغ بررسی 10 تیم ضعیف میرویم که موفق شدهاند بیشترین پیشروی را در رقابتهای جام حذفی داشته باشند.
عواملی که در رتبهبندی زیر در نظر گرفتهایم، عبارتند از:
· میزان پیشروی یک تیم در مسابقات و استمرار غولکشی آنها در مراحل بالاتر
· هر چه نمایش یک تیم جذابتر و باورنکردنیتر باشد، آن را در رتبه بالاتری قرار دادیم.
· غولکُشی تیمهای ضعیف معمولاً در خانه اتفاق میافتد، بنابراین غولکُشیهای خارج از خانه را نیز معیاری برای رتبه بالاتر در نظر گرفتیم.
لیست خود را با خاطرهپردازی باشگاه مارین در جام حذفی شروع میکنیم. این تیم دستههفتمی! در فصل 22-2021 توانست به دور سوم مسابقات جام حذفی برسد. این باشگاه که متعلق به بخش مرزیساید در شمالغربی انگلستان است، ابتدا باید پنج مسابقه را میبرد تا تازه جواز حضور در مسابقات را کسب کند! آنها مرحله اول مأموریت را با موفقیت پشت سر گذاشتند و پس از پنج پیروزی، در دور اول مسابقات حذفی، به مصاف کولچستر رفتند. پس از شکست 5-3 کولچستر در ضربات پنالتی، در دور دوم، تیم «هاوانت و واترلوویل» را شکست دادند و در قرعهکشی دور سوم، به غول لیگ برتری، تاتنهام برخورد کردند. با توجه به 161 رده اختلاف بین دو تیم از لیگ برتر تا دسته هفتم، هیچکس انتظار پیروزی آنها برابر تاتنهام را نداشت. انتظار به حقیقت پیوست و شکست 5-0 برابر تاتنهام، پایان رؤیاپردازی آنها بود، اما میتوانند تا ابد، به عکسهای یادگاری که از بازی با تاتنهام گرفتند، افتخار کنند.
هرفورد تاون همانند مارین یک تیم منطقهای بود. این تیم از لیگ فوتبال جنوب انگلستان بود که جزو دستههای ششم و هفتم محسوب میشود و در فصل 72-1971 تا دور چهارم جام حذفی پیشروی کرد. آنها پس از شکست سه تیم از دستههای پایینتر، به مصاف نیوکاسل رفتند و پس از یک تساوی 2-2 با شوت سرکش رونی رادفورد، در دیدار تکراری شگفتی دیگری را خلق کردند و با شکست 2-1 نیوکاسل، به مرحله بعد راه یافتند. در دور چهارم، وستهام را نیز به بازی تکراری کشاندند اما در نهایت با شکست 3-1 ، از رقابتها کنار رفتند. در کنار این پیشروی خاطرهانگیز، گل رادفورد بهعنوان یکی از زیباترین گلها در حافظه هواداران این تیم کوچک و تاریخ مسابقات ثبت شد.
در سال 1949، یوویل تاون از لیگ جنوب انگلستان، به دور پنجم جام حذفی رسید. در دور چهارم آنها به مصاف ساندرلند رفتند که در آن زمان عضو دسته یک (لیگ برتر کنونی) بود. این یک رقابت کاملاً نابرابر بود، اما یوویل یونایتد با گل اریک برایانت در وقتهای اضافه و شکست 2-1 ساندرلند، به دور پنجم راه یافت. در دور پنجم، کشتی یوویل به صخره سخت منچستریونایتد برخورد کرد و مطابق انتظار، با شکست 8-0 غرق شد. هجوم تماشاگران یوویل به زمین پیش از سوت پایان بازی با ساندرلند، یکی از قابهای بیادماندنی مسابقات افای کاپ است.
در فصل 11-2010 کروولی یونایتد به مقام قهرمانی لیگ ملی انگلیس (دسته چهارم) دست یافت. اما آنچه به تیتر اصلی رسانهها بدل شد، نمایش کروولی در جام حذفی بود. آنها پس از شکست سه تیم، به دور سوم راه یافتند. در دور سوم، با گل پیروزیبخش سرخیو تورس در دقیقه 91، دربیکانتی دسته دومی را با شکست 2-1 غافلگیر کردند و در دور بعد، به مصاف تورکی یونایتد از دسته سه رفتند. پس از شکست تورکییونایتد، قرعه بنام یونایتد اصلی خورد تا داستان کروولی در جام حذفی، با شکست 1-0 در اُلدترافورد به پایان برسد. نام کروولی بهعنوان یکی از معدود تیمهای پایینتر که موفق شد به دور پنجم برسد، در تاریخ مسابقات ثبت شد.
داستان ساتن در فصل 2017 جام حذفی، در کتاب این باشگاه ماندگار شد، چه بهلحاظ فوتبالی و چه از جنبه طنز. آنها پس از شکست ویمبلدون، در دور چهارم با قرعه سخت لیدزیونایتد مواجه شدند که در چمپیونشیپ (دسته 2 انگلیس) بازی میکرد. در کمال تعجب، تیمی که با بازی در زمین چمن مصنوعی، به دور چهارم رسیده بود، موفق شد لیدز را 1-0 شکست داده و به دور بعد راه یابد. در دور پنجم، قطار پیشرفت ساتن، با شکست 0-2 از آرسنال بالاخره متوقف شد. شکست ساتن از آرسنالی که در نهایت قهرمان آن سال شد، طبیعی به نظر میرسید، اما حرکت دروازهبان ساتن درین دیدار، کاملاً دور از انتظار و غیرطبیعی بود. یکی از بنگاههای شرطبندی، با نسبت 8 به 1 شرطبندی کرده بود که وِین شاو، در مقابل دوربینهای تلویزیونی اقدام به خوردن پای سیب خواهد کرد. وین شاو 45 ساله و 150 کیلویی، هنگامی که روی نیمکت بود، این کار را انجام داد و بعد از تحقیقات و اثبات آگاهی او از شرطبندی، بهعلت نقض قوانین مسابقات، به جریمه و محرومیت از بازی محکوم شد. صعود ساتن به دور پنجم جام حذفی، برای آنها بازدهی مالی داشت و باعث صعود آنها به دسته بالاتر شد.
در ادامه لیست خود، به سال 1978 میرسیم، زمانی که بلایث اسپارتانز، بعد از شکست چند تیم رده ششمی، در دور دوم و سوم مسابقات بهترتیب چِسترفیلد و اِنفیلد را شکست داد. اما شگفتی اصلی اسپارتانز، در دور چهارم اتفاق افتاد و آنها موفق شدند در زمین استوک، 3-2 به پیروزی برسند. بر اساس سومین معیار ما، پیروزی تیم ضعیف آن هم در خارج از خانه، ارزش چندبرابری دارد. موفقیت اسپارتانز در خانه یک تیم قویتر، در دور پنجم نیز تکرار شد و آنها در زمین رِکسام به تساوی 1-1 دست یافتند، اما در بازی تکراری، در حالی که هواداران امیدوار بودند سورپرایز دیگری را از تیمشان ببینند، بالاخره با شکست 2-1 از رکسام، از دور مسابقات کنار رفتند.
همانند اسپارتانز، لینکن نیز به آرسنال برخورد کرد، اما یک مرحله بالاتر. در ورزشگاه تِرف مور، ورزشگاه اختصاصی بِرنلی، لینکلن با نتیجه 1-0 ، برنلی را از دور رقابتها حذف کرد تا در کمال تعجب، به نخستین تیم منطقهای در 103 سال گذشته تبدیل شود که به مرحله یک چهارم نهایی مسابقات (دور ششم) میرسد. برنلی، تنها قربانی لیگ برتری لینکلن نبود و پیش از آن، «برایتون» نیز طعم حذف برابر آنها را چشیده بود. در شب مسابقه یکچهارم نهایی، همه چیز مطابق انتظار پیش رفت و آنها از رقیب قدرتمند خود، آرسنال، 5-0 شکست خوردند اما تلاش قابلتوجه آنها در این فصل از رقابتها، باعث شد نامشان در کتاب رکوردها ثبت شود.
بیش از 100 سال پیش، ساوتهمپتون یک تیم ناشناخته بود که در لیگ جنوب بازی میکرد. در سال 1900، ساوتهمپتون با شکست تیمهایی همچون اورتون و نیوکاسل، به فینال راه یافت، اما با شکست 4-0 مقابل بِری (Bury)، از دستیابی به جام بازماند. داستان ساوتهمپتون وقتی جالبتر میشود که بدانیم آنها در سال 1902، یک بار دیگر حماسه صعود به فینال را تکرار کردند، این بار با شکست لیورپول و تاتنهامی که به عنوان قهرمان دوره گذشته، پا به مسابقات گذاشته بود. ساوتهمپتونیها در فینال 1902 نیز در یک مسابقه تکراری، 2-1 از شفیلدیونایتد شکست خوردند تا علیرغم حماسهسازی، باز هم در حسرت جام باقی بمانند.
در هنگام بررسی نتایج فوتبالی، شاید بازگشت به سال 1890، عجیب به نظر برسد، اما باید در نظر داشت که هر دورهای شرایط خاص خود را دارد. در سال 1890 که تنها دو سال از تأسیس لیگ انگلیس گذشته بود، ونزدی یا همان شفیلدونزدی امروزی، بهعنوان یک تیم منطقهای، یکی پس از دیگری تیمهای لیگ را مبهوت قدرت خود کرد و به فینال جام حذفی رسید. شفیلدیها در فینال بالاخره تسلیم قدرت بلکبرنراورز شدند و با قبول شکست 6-1 ، با نایبقهرمانی به خانه برگشتند. در نخستین سالهای تولد ورزش فوتبال، عملکرد شفیلدونزدی گمنام، توجه همه را به خود جلب کرد و نشان داد فوتبال تا چه حد میتواند ورزش جذاب و پیشبینیناپذیری باشد.
تاتنهام هاتسپری که امروزه یکی از بزرگترین باشگاههای دنیا محسوب میشود، در سال 1901 بهعنوان یک تیم معمولی، تاریخسازی کرد و با شکست 3-1 شفیلدیونایتد در مسابقه تکراری فینال، به نخستین و تنها تیم منطقهای (خارج از سیستم لیگ انگلیس) تبدیل شد که به قهرمانی افای کاپ دست مییابد. تاتنهام در آن زمان عضو لیگ جنوب بود و برای رسیدن به فینال 4 تیم از جمله ردینگ و وست برومویچ را شکست داد. بالا بردن جام حذفی توسط تاتنهامیها، صحنهای را در مرکز ورزشی پالاس رقم زد که بعید است مشابه آن در تاریخ تکرار شود.
🚨🚨این مطالب را هم بخوانید:
🔹به بهانه جدایی مورینیو از رم؛ آقایی که دیگر خاص نیست...
🔹گل های بازی کامرون 3-2 گامبیا (جنون محض در دقیقه 90، صعود کامرون و حذف غنا)
🔹آشنایی با بهترین بازیکنان تاریخ قاره آفریقا (بخش اول)
🔹رودری؛ الگوی کامل یک هافبک دفاعی در فوتبال مدرن (بخش دوم و پایانی)
🔹ویدیو | سوپرگل ضربه آزاد ببه بازیکن کیپ ورد در جام ملت های آفریقا