تکنولوژی VAR از زمان رونمایی تاکنون بحث و جدالهای بسیاری در میان فوتبالدوستان و کارشناسان به راه انداخته است. اما در روزهای اخیر مخالفتها نسبت به استفاده از این تکنولوژی به اوج خود رسیده است. در فوتبال7 به بررسی اتفاقات و واکنشهای اخیر میپردازیم.
بیمیلی ویرجیل فندایک به صحبت در مورد هرجمرجی که پس از باخت 2-1 لیورپول به تاتنهام روی داد، بهخودی خود گویای سرخوردگی فزاینده از نقش VAR (کمکداور ویدیویی) است. اگرچه او سعی کرد از صحبت دربارهی این مشاجرهی دیرینه خودداری کند، اما ضمن تأکید بر لزوم بازبینی جامع نحوهی استفاده از VAR، اعتراف کرد که ««ایمان خود»» به VAR را از دست داده است.
ورود فناوری به فوتبال، در ابتدا بهعنوان یک پیشرفت برای ««زیباتر ساختن این ورزش»»، مورداستقبال قرار گرفت. در ورزشهایی مانند راگبی و کریکت، داوران ویدیویی بازی، با افزایش سرعت، شفافیت و کارآمدتر ساختن فرآیندهای تصمیمگیری، ارزش خود را ثابت کرده بودند. با اینحال، بکارگیری داور ویدیویی در فوتبال، فاصلهی بسیاری با انتظارات ایدهآل دارد.
امید این بود که VAR، نه تنها وظیفهی داوران مسابقه در ایفای نقش خود را تسهیل کند، بلکه سطح بیطرفی در اجرای قواعد داوری را نیز بهطور بیسابقهای افزایش دهد. این بهنوبهی خود باعث بهبود عدالت در بازی، کاهش اتهامزنی به داوران درخصوص تأثیرپذیری از هیجانات هواداران و نیز باعث پایان بخشیدن به انتشار نظریات خندهدار توطئه میشود. اما متأسفانه رویدادهای اخیر مانند مردود کردن بحثبرانگیز گل لوییز دیاز، به تردیدهای جدی دربارهی کارآمدی VAR دامن زده است.
لیورپول در واکنش به اتفاقات مسابقه با تاتنهام، با انتشار بیانیهای مدعی شد که ««شرافت ورزشی»» با این خطاها ««زیر سؤال میرود»». آنها تأکید کردند که VAR باید باعث کاهش فشارها روی داوران مسابقات شود، نه اینکه فشارها را تشدید کند. نارضایتی باشگاه، ناشی از صرف نکردن زمان کافی برای اتخاذ تصمیم درست و عدم مداخلهی VAR در صحنهی گل بحثبرانگیز است. این ناکامیها را باید ««خطای انسانی قابلملاحظهای»» دانست که از نظر لیورپول غیر قابلپذیرش میباشند. آنها خواستار شفافیت کامل و تعهد به بهبود فرآیند تصمیمگیری شدند.
عامل دیگری که باعث خدشهدار شدن VAR شده، اشتباهات حیرتآور و ارجاعات بیدلیل به اتاق داوران است، بهویژه در بحث تصمیمگیری در مورد آفساید. در حالیکه تصمیمات مرتبط با خطای هند یا خطاهای شدید، تاحدودی سلیقهای و ذهنی است، اما تصمیمات آفساید، روی کاغذ عینیتر و آسانتر به نظر میرسند. با اینحال، عدم استفاده از خطکشیهای درست در هنگام ارزیابی ویدیویی آفساید، به نارضایتیها درین خصوص دامن زده است. بهعلاوه، مدتزمان صرفشده برای اتخاذ این تصمیمات، با ایدهی استفاده از VAR برای خطاهای صرفاً ««بدیهی و واضح»» در تضاد است و منجر به افزایش غیرمعقول فرآیند بازبینی و غالباً اختلال در روند بازی میشود.
کمیتهی داوران فوتبال انگلیسی، از آگوست 2022، ضمن پذیرش خطاهای VAR، اقدام به انتشار بیانیههای متعدد عذرخواهی کرده است. با اینحال، این عذرخواهیها نتوانسته مرهم زخم تیمهایی باشد که از ناداوری VAR ضربه خوردهاند. اشتباهات در تصمیمات VAR میتواند پیامدهای فاجعهباری داشته باشد و احتمال دارد بر جایگاه یک تیم در جدول لیگ، یا حتی بر توانایی آنها برای کسب عنوان قهرمانی، اثرگذار باشد.
حدی از خطای انسانی در فوتبال، امری قابلانتظار است، اما اشتباهات مجدد داوران با وجود دسترسی به بازپخش ویدیویی، بخشش این خطاها توسط هواداران را سختتر میسازد. ورود VAR بهطور ناخواسته باعث کاهش لذت شادیهای بعد از گل و بازبینیهای زمانبر و کسالتآور شده است. در واقع به جای پیشرفت بازی، در بسیاری موارد مانع شناوری و هیجان مسابقات شده است.
هدف از معرفی VAR ، در ابتدا به حداقل رساندن مداخلات و به حداکثر رساندن مزایای آن بود. با اینحال، واقعیت موجود فاصلهی بسیاری با این افق ترسیمشده دارد و در حالحاضر شاهد قطع مکرر بازیها و مراجعات نادرست و بیهوده به VAR هستیم. مزایای متصورشده برای VAR، دیگر بر جنبههای منفی و فزایندهی آن، سنگینی نمیکنند و نگرانیهای جدی دربارهی ادامهی استفاده از آن ایجاد کردهاند.
تصمیم لیورپول برای جستجوی راهحلی برای مشکلات VAR، یک گام به رو جلو در مسیر صحیح است. استفاده از فناوری برای تصمیمات ذهنی در فوتبال، نتیجهی خوبی نداشته و نقایص آن روزبهروز آشکارتر میشوند. برای رفع مؤثر این مسائل، سایر باشگاهها، مربیان، بازیکنان و هواداران باید با لیورپول همصدا شده و خواستار یک بازبینی جامع و اصلاح VAR شوند. یافتن راهحلی برای مشاجرات مستمر پیرامون VAR، قطعاً برای ادامهی حیات فوتبال ضروری است.
این مطلب را هم بخوانید: کودی گاکپو یا داروین نونیز: کدام یک باید مهاجم اصلی لیورپول باشند؟