تصویری از بارسلونای 24-2023: پنج پرسش کلیدی در آستانه‌ی فصل جدید

آیا استحکام دفاعی بارسلونا در فصل 24-2023 نیز ادامه می‌یابد؟

بارسلونا فصل پیش با بهترین رکورد دفاعی در بین پنج لیگ معتبر اروپایی، فاتح لالیگا شد. آن‌ها با دریافت تنها 20 گل، نخستین لالیگای خود در دوره‌ی پسامسی را کسب کردند؛ یعنی به‌طور میانگین 53. 0 گل در مقابل امید گلزنی 88. 0 در هر بازی. این ارقام جزو پایینترین‌های لیگ و تقریباً جزو پایین‌ترین رکوردهای تاریخ هستند. در یک فصل شامل 38 بازی، تنها یان ابلاک در 16-2015 در اتلکتیکومادرید و فرانسیسکو لینیو در 94-1993 در دپورتیوولاکرونا، تعداد گل‌های کمتری (18) دریافت کردند.

این رکورد، با شکستن رکورد بارسای 2011 و 2015 که به‌ترتیب زیر نظر گواردیولا و انریکه 21 گل دریافت کردند، بهترین رکورد دفاعی باشگاه در تاریخ لالیگا نیز محسوب می‌شود.

مارک آندره ترشتگن فصلی تاریخی را پشت سر گذاشت، اما اتکای صرف به عملکرد خارق‌العاده‌ی او، نمی‌تواند مدل کاری پایداری برای تضمین موفقیت بارسلونا در آینده باشد.

بدون احتساب گل به خودی‌ها، دروازه‌ی بارسلونا فصل پیش 17 بار باز شد. با توجه به کیفیت شوت‌های حریفان به سمت دروازه‌ی بارسلونا (امید گلزنی = 6. 33)، بارسلونا با دریافت 6. 16 گل کمتر از امید گلزنی، عملکردی فراتر از تمام تیم‌های دیگر در پنج لیگ معتبر اروپایی داشت.

علی‌رغم عملکرد عالی در فصل پیش، بارسلونا این فصل نیز اینیگو مارتیز از اتلتیک بیلبائو و اوریل رومئو از خیرونا را به ترکیب خود اضافه کرده است، دو بازیکنی که خود از ستون‌های دفاعی تیمشان بودند. علاوه بر این پیوستن ایلکای گوندوغان ضمن افزایش کنترل و خلاقیت در خط هافبک بارسلونا، آزادی عمل دی یونگ را افزایش می‌دهد تا نمایش خیره‌کننده‌ی فصل پیش خود را درخشانتر سازد.

پس از تثبیت جایگاه آلخاندرو بالده در پست دفاع چپ، جوردی آلبا به مسی در میامی ملحق شد و سرخیو بوسکتس نیز با کوله‌باری از تجربه و استعداد، رهسپار سواحل جنوبی آمریکا شد تا به هم‌تیمی‌های سابق خود بپیوندد. بنابراین با حضور چهره‌های جدید، شاید حتی شاهد دفاع نفوذناپذیرتری از بارسلونا در مقایسه با فصل گذشته باشیم.

آیا ژاوی می‌تواند عملکرد بارسلونا در اروپا را بهبود ببخشد؟

با توجه به غالب بودن بارسا در بیشتر فصل پیش، منصفانه نیست که عملکرد دفاعی آن‌ها در لالیگا را نادیده بگیریم. اما نمایش نه چندان خوب ستارگان بارسا در اروپا، یک تناقض مفهومی ایجاد می‌کند، چون همان‌طور که اشاره شد، بارسلونای گواردیولا و انریکه نیز در 2011 و 2015 با عملکرد دفاعی مشابهی موفق به کسب لالیگا شدند، اما آن‌ها صلابت دفاعی خود را در فتح چمپیونز لیگ نیز به رخ کشیدند.

تردیدی نیست که بارسلونا، در مرحله‌ی گروهی با اینترمیلان و بایرن‌مونیخ هم‌گروه بود که هر دو به مراحل پایانی جام رسیدند و در لیگ اروپا نیز به دست منچستریونایتد در حال پیشرفت، حذف شد، اما رکورد ژاوی در اروپا، تنها نقطه‌ی تاریک کارنامه‌ی 18 ماهه‌ی نسبتاً باثبات و موفق او در هدایت باشگاه است.

با این‌حال او هم‌چنان اهداف قبلی را دنبال می‌کند: بازگرداندن بارسلونا به شکوه اروپایی گذشته.

اما این هدف چگونه محقق می‌شود؟ بهبود دفاعی، نخستین گام است. ژاوی می‌گوید ((بارها شنیده‌ام که ما را به دفاعی بودن متهم می‌کنند. ازین حرف‌ها تعجب می‌کنم، چون ما در کنار سیتی، هجومی‌ترین تیم اروپا هستیم، هجومی‌ترین تیم که بیشترین ریسک را می‌کنیم. ما همیشه به‌دنبال بازپس‌گیری توپ در زمین حریف و کسب مالکیت هستیم.))

گرچه حضور بارسا در چمپیونزلیگ، یک نمونه با اندازه‌ی کوچک است (شش بازی)، اما 57. 1 گل قابل‌انتظار به ازای گل‌های دریافتی، بارسا را در رتبه‌ی هفدهم ازین حیث قرار دارد. این میزان تقریباً دو برابر امید گلزنی آن‌ها در لالیگا، یعنی 88. 0 در هر بازی است. آن‌ها تقریباً در هر بازی لالیگا یک گل دریافت کردند، در حالی‌که در چمپیونز لیگ و لیگ اروپا، به‌طور متوسط دو گل در هر بازی دریافت کردند. بارسلونای ژاوی فصل پیش در لالیگا غالب بود، اما بدون ایجاد توازن لازم در تیم، تکرار سطحی مشابه لالیگا در رقابت‌های اروپایی غیرممکن به نظر می‌رسد.

گوندوغان کجا بازی خواهد کرد؟

ایلکای گوندوغان: ((من حاضرم هر جا مربی بخواهد بازی کنم. من انعطاف‌پذیری خود را در سال‌های قبل هم ثابت کرده‌ام و می‌توانم در موقعیت دفاعی‌تری مانند محور (پیوت) نیز بازی کنم.)) پیش‌فصل، فرصت خوبیست تا ژاوی راهی برای جایگزینی سرخیو بوسکتس پیدا کند، اما در بازی مقابل رئال، فرنکی دی‌یونگ در موقعیت محور و اوریل رومئو کمی جلوتر از او بازی کرد، در حالی‌که گوندوغان، به‌عنوان یک شماره‌ی 8 در کنار پدری قرار گرفته بود.

خبر خوب برای بارسلونا و ژاوی این است که اکنون گزینه‌های متعددی در هافبک در اختیار دارند. روی کاغذ، هر سه نفر- دی‌یونگ، رومئو و گوندوغان- می‌توانند نقش بوسکتس را بازی کنند، اما خبر بد اینست که هیچ‌کدام از این بازیکنان، جایگزین دقیقی برای بوسکتس نیستند. به نظر می‌رسد که این یک دوره‌ی انطباق است و تا زمانی‌که ژاوی بتواند فرمول صحیح را پیدا کند، شاهد امتحان کردن ترکیب‌های مختلف برای یافتن بازیکن مناسب در پُست هافبک وسط خواهیم بود.

در فصل 23-2022 لیگ برتر، گوندوغان در %27 از دقایق بازیش، هافبک دفاعی بود. سن این آلمانی که اکنون 32 سال شده، ممکن است هشداری برای ویژگی‌های جسمانی او باشد، اما هم‌چون گذشته ذهن هشیاری دارد، یعنی همان ویژگی‌هایی که بوسکتس را علیرغم فیزیک ضعیفش، از بقیه متمایز می‌ساخت.

آیا پدری می‌تواند به یک هافبک کامل تبدیل شود؟

بارسلونا، به‌خاطر اتکای بیش از حد به پدری، غالباً موردانتقاد است، اما وقتی یک بازیکن، صرف‌نظر از سنش، اینقدر خوب است، هر کاری به جز تنظیم برنامه‌ی تیم حول او، بیهوده به نظر می‌رسد. پدری 20 ساله قطعاً جا برای پیشرفت دارد، اما بدون این اسپانیایی پوست‌روشن، بارسا به یک تیم کاملاً متفاوت بدل می‌شود.

تنها عنصر گمشده‌ی بازی او که مربی سعی در بهبود آن دارد، ورود به محوطه‌ی جریمه‌ی حریفان و گلزنی بیشتر است.

پدری پس از ایفای نقش مؤثر در تک‌گل پیروزی‌بخش بارسلونا در بازی ژانویه مقابل اتلتیکومادرید، اظهار داشت: ((ژاوی همیشه از من می‌خواهد که وارد محوطه‌ی حریفان شوم، بیشتر شوت بزنم، ریسک‌پذیرتر باشم و با دریبل بازیکنان حریف را از پیش رو بردارم. اکنون راحت‌تر در حمله شرکت می‌کنم و گل امروز را مدیون توصیه‌های ژاوی هستیم.))

پدری در این زمینه بهتر شده است اما باز هم می‌تواند یک گام دیگر به جلو بردارد. فصل پیش، با امید گلزنی 23. 0 در جریان بازی (بدون احتساب پنالتی‌ها)، بهترین دوره‌ی حضور او در بارسلونا بود. لمس توپ در محوطه‌ی جریمه (8. 2) و شوت‌های داخل محوطه‌ی او (7. 0) در جریان بازی نیز بهبود یافت.

با اضافه شدن گوندوغان و اوریل رومئو به کمربند میانی تیم، بعید است که نبود بوسکتس، پدری را آزار دهد. یعنی پدری نباید نگران مشارکت در توپ‌گردانی در میانه‌ی زمین و حتی بازیسازی به سمت زمین حریف باشد و اکنون می‌تواند به فکر افزایش حضور خود در یک‌سوم انتهایی زمین باشد.

اگر پدری بتواند به یک تهدید گل ثابت تبدیل شود، بارسلونا بیش از حدی که تصور می‌کنیم، به بازگرداندن عظمت اروپایی خود نزدیک می‌شود.

چه کسی قرار است در پُست دفاع راست بازی کند؟

ورود ناگهانی پاری سن‌ژرمن به ماجرای انتقال عثمان دمبله درست دو هفته پیش از آغاز لالیگا، بارسلونا را غافلگیر کرد. البته اگر بخواهیم منصفانه نگاه کنیم، تماس تلفنی با باشگاه اسپانیایی برای اطلاع فعالسازی بند فسخ 50 میلیون یورویی وینگر فرانسوی، چندان هم ناگهانی نبود. دمبله خواستار ترک بارساست و تنها کاری که بارسلونا باید بکند، انجام تشریفات اداری برای تکمیل قرارداد است. کار دیگری از دست آن‌ها ساخته نبود.

خروج دمبله، در کل سمت راست بارسلونا را تضعیف می‌کند. ژاوی در این تابستان، یک مدافع میانی خوب دیگر، اینیگو مارتینز را به رختکن خود اضافه کرد. او به جمع مدافعان فعلی، رونالد آرائوخو، مارکوس کریستنسن، اریک گارسیا و ژول کونده پیوست. اما مشکلات دفاع راست در ترکیب فعلی تیم که ژاوی به آن اعتقاد دارد، هم‌چنان پابرجاست. سرخی روبرتو در فصول اخیر بیشتر به یک هافبک تبدیل شده و سرخینیو دست نیز هم‌چنان می‌جنگد تا مربی را به ارزش خود برای حضور در ترکیب اصلی متقاعد سازد. کونده می‌تواند در راست بازی کند، اما شخصاً تمایلی ندارد.

در بازی پیش‌فصل مقابل رئال، کاملاً مشخص بود که برنامه چیست و راه‌حل استفاده‌شده، همه را راضی کرد. سه دفاع مرکزی حضور داشتند و آلخاندرو بالده مُدام در نقش بال چپ ظاهر می‌شد و عثمان دمبله همین نقش را در سمت راست ایفا می‌کرد. اما در صورت خروج دمبله، این طرح ناکام می‌ماند.

رافینیا، موقتاً می‌تواند این پست را پر کند، اما وینگر برزیلی و فرانسوی، سبک بازی متفاوتی دارند. آمار دریبل موفق دمبله فصل پیش 3. 3 در هر بازی بود در مقایسه با 8. 1 برای رافینیا.  این توانایی مشخصه‌ی سبک دمبله است: پیش رو برداشتن بازیکنان حریف و بر هم زدن نظم تیمی آن‌ها. حتی اگر همه‌ی جنبه‌های دیگر بازی او را در حد متوسط بدانیم، از دست دادن مهارت‌های دریبل‌زنی‌اش، بارسلونا را به نسخه‌ای یکنواخت و کم‌اثرتر تبدیل می‌کند. رافینیا نمی‌تواند کار دمبله را انجام دهد. بازیکنان کمی این توانایی را دارند.

این احساس وجود دارد که بارسلونا قصد دارد با فروش یکی از وینگرهای خود، درآمدزایی کند، اما پی‌اس‌جی روی بازیکنی دست گذاشته که ژاوی تمایلی به خروج او ندارد. علاوه بر این، طبق بندی در قرارداد دمبله، از 50 میلیون مبلغ فسخ که پی‌اس‌جی به او خواهد پرداخت، فقط بخشی از آن عاید بارسا خواهد شد و این بدترین حالت ممکن است، هم از دست دادن بازیکن و هم درآمدزایی پایین.

همه می‌دانند بارسلونا، در حال‌حاضر امیدی به جایگزینی دمبله ندارد و حتی بودجه‌ی لازم برای تأمین هزینه‌ی یک جلسه‌ی نقل‌انتقالاتی که بیشتر باشگاه‌ها طلب می‌کنند را ندارد. هیچ‌کس بهتر از پپ گواردیولا، از نیاز مبرم ژاوی آگاه نیست. گزارش‌ها حاکیست که آن‌ها پیشنهاد اولیه بارسا برای برناردو سیلوا را رد کرده‌اند، اما احتمالاً پیشنهادات بعدی در راه است.

فصل پیش ژاوی به‌راحتی فاتح لالیگا شد، اما آن‌چه مشخص‌کننده‌ی دوران حضور او در باشگاه است، رکورد او در اروپا است. تاکنون رکورد فاجعه‌باری بر جا گذاشته و از دست دادن فوق‌ستاره‌های دوران درخشان گذشته و وضعیت اقتصادی خطرناک باشگاه، همیشه این حس را ایجاد کرده که آرامش فعلی در بارسلونا یک آرامش موقت است.

پیشنهاد پی‌اس‌جی برای انتقال دمبله، ساختمان شکننده و تازه‌تأسیس ژاوی را با خطر تخریب مواجه کرده است. آن‌ها هیچ گزینه‌ی دیگری ندارند جز اینکه از نو شروع کنند. برای بارسلونا و ژاوی، این یک چالش قابل‌حل و تقریباً زیبا به نظر می‌رسد که باید بنشینند و راه‌حلی برای آن پیدا کنند. اما مشکل اینجاست که آن‌ها فقط چند هفته فرصت دارند و ابزارهای زیادی هم در اختیار ندارند.

 این مطلب را هم بخوانید: تصویری از رئال مادرید 24-2023: پنج پرسش کلیدی در آستانه‌ی فصل جدید

 منبع: Opta Analyst